Wypłaty w nauce. Jak pracują i ile zarabiają naukowcy w Polsce?
Bycie naukowcem w Polsce nie jest szczególnie opłacalnym zawodem. Nauczyciele akademiccy zarabiają obecnie mniej niż wynosi płaca minimalna. Na jakie zarobki można liczyć pracując na uczelniach wyższych?
Dopiero od kilku dni obowiązuje nowa stawka minimalnego wynagrodzenia dla profesora. Do tego czasu obowiązywała stawka, która została ustalona początkiem ubiegłego roku. Profesorskie minimalne wynagrodzenie stanowi punkt odniesienia dla wynagrodzeń pozostałych pracowników naukowych, ale także wysokości stypendiów na studiach doktoranckich.
Profesor uczelni publicznej mógł spodziewać się wynagrodzenia w wysokości minimum 7210 złotych brutto, co oznacza 5245 złotych “na rękę".
Nauczyciel akademicki nie może zarabiać mniej niż 50 procent wynagrodzenia profesorskiego. W praktyce oznaczało to kwotę 3605 zł brutto, czyli 2788 złotych netto. Była to kwota niższa niż aktualne wynagrodzenie minimalne.
Dla profesora uczelni wynagrodzenie musi sięgać 83 procent wynagrodzenia profesorskiego, czyli do 22 lutego - 5984,30 zł brutto (4622 zł netto), a dla adiunkta - 73 procent wynagrodzenia profesora, czyli 5263,30 zł brutto (3997 zł netto).
Również zarobki naukowców pracujących w PAN-ie odnoszone są do minimalnego wynagrodzenia zasadniczego profesora. Podobnie jak w przypadku nauczycieli akademickich, nie mogą być niższe niż 50 procent tego wynagrodzenia.
Stypendia na studiach doktoranckich wynoszą 37 procent wynagrodzenia profesora, co do 22 lutego dawało kwotę 2094 złotych netto, a po ocenie śródokresowej - 57 procent wynagrodzenia profesorskiego, czyli 4109,70 zł brutto (3377 zł netto).
Od początku stycznia bieżącego roku wynagrodzenie minimalne wynosi 4242 zł brutto, a 1 lipca ma wzrosnąć do 4300 zł brutto. Daje to odpowiednio 3221,98 zł i 3261,53 zł na rękę.
Utrzymywanie wynagrodzenia profesorskiego na dotychczasowym poziomie oznacza zatem, że pracownicy naukowi oraz nauczyciele akademiccy otrzymujący 50 procent minimalnego wynagrodzenia profesorskiego będą zarabiać mniej niż osoby zarabiające najniższą krajową.
Dlatego minister nauki, Dariusz Wieczorek, zdecydował się podpisać rozporządzenie w sprawie podwyższenia płacy minimalnej profesora do 9370 zł brutto (wzrost o 30 procent w stosunku do dotychczas obowiązującego zarobku). Rozporządzenie podpisane zostało 21 lutego, a więc w życie weszło 22 lutego. Ma moc obowiązującą wstecz, czyli od 1 stycznia 2024 roku.
Nowe stawki płac dla naukowców prezentują się następująco w kwotach brutto:
- profesor - 9370 zł - wzrost o 2160 zł,
- profesor uczelni - 7777,10 zł - wzrost o 1792,80 zł,
- asystent, wykładowca - 4685,00 zł - wzrost o 1080 zł,
- adiunkt - 6840,10 zł - wzrost o 1576,80 zł.
Powyższe kwoty stanowią wynagrodzenie zasadnicze. Natomiast wszystkim pracownikom oświaty przysługują dodatki za staż pracy, a w przypadku nauczycieli akademickich na uczelniach publicznych dodatki funkcyjne, zadaniowe i wynagrodzenie nadliczbowe.
