Burza wokół audytu CPK. Przetarg wygrały "firmy-krzaki"? Spółka wyjaśnia

• Pierwszy z ośmiu przetargów na audyt CPK został rozstrzygnięty - wygrały go mało znane firmy, które mają zweryfikować harmonogram projektu megalotniska;
• Wyniki przetargu są mocno komentowane w mediach społecznościowych; wątpliwości budzi doświadczenie i kompetencje wybranych firm;
• O stanowisko w tej sprawie poprosiliśmy spółkę CPK. Czy wybrane podmioty "udźwigną" ciężar audytu projektu megalotniska?

Obecna ekipa rządząca jeszcze przed wyborami zapowiadała skrupulatny audyt projektu CPK, planowanego hubu transportowego między Warszawą a Łodzią, nazywanego często sztandarowym projektem infrastrukturalnym rządu Prawa i Sprawiedliwości. Zapowiedzi te zostały przekute w czyn - na początku bieżącego roku ogłoszono osiem przetargów na przeprowadzenie audytu poszczególnych komponentów projektu. Właśnie rozstrzygnięto pierwszy z nich - w zakresie weryfikacji i oceny harmonogramów dla części lotniskowej oraz kolejowej.

Jak poinformował w serwisie X Maciej Wilk, przetarg wygrało konsorcjum firm HMJ, Projekt Plus i TECH-TOR, które wspólnie złożyły ofertę o wartości 387 450 zł - najniższą spośród wszystkich trzech, które wpłynęły. Dodał, że konsorcjum zostało wybrane do przeprowadzania audytu "pomimo oceny doświadczenia eksperta w zakresie inwestycji kolejowych na zero punktów".

"Jest rzeczą absolutnie zatrważającą, że przyszłość strategicznego projektu o budżecie 155 mld zł (...) nad którym przez ostatnie lata pracował sztab wysokiej klasy specjalistów, powierzona zostaje trzem firmom-krzakom, które w 2022 miały w sumie: 4,78 mln zł przychodów ze sprzedaży 3,19 mln zł kapitału własnego; 229 tys. zł zysku netto; i ok. 20 pracowników" - grzmiał Maciej Wilk na platformie X w wątku zatytułowanym wymownie "Państwo z dykty... strikes back" (ang. kontratakuje - red.).

"Wybrane podmioty nie posiadają kompetencji, doświadczenia ani - przede wszystkim - renomy, aby dokonywać eksperckiej opinii projektu tej skali" - dodał.

W dalszych częściach wątku Maciej Wilk wziął pod lupę poszczególnych konsorcjantów. I tak, firma HMJ, kierowana przez Armanda Brzosko, "inżyniera z 25-letnim doświadczeniem oraz pilota liniowego" (jak sam się przedstawia), w 2022 r. zaraportowała przychody ze sprzedaży w wysokości 5,3 tys. zł i stratę netto w wysokości 22,6 tys. zł. Z dostępnych danych wynika też, że zatrudniała 1 osobę. 

Druga firma, Projekt Plus, miała w 2022 r. 699,6 tys. zł przychodów ze sprzedaży i stratę netto w wysokości 437,8 tys. zł. Zatrudniała dwie osoby. Kieruje nią Piotr Niewiarowski - były sekretarz generalny Aeroklubu Polskiego oraz Prezes Mazowieckiego Portu Lotniczego Sochaczew. "Firma posiada pewne doświadczenie w realizacji projektów lotniskowych, jednak były to np. projekty budowlane dróg kołowania czy projekt budowy masztów oświetlenia nawigacyjnego" - napisał M. Wilk.

Trzeci konsorcjant, TECH-TOR Sp. z o.o. (prezesem firmy jest Marcin Kalczyński) miał 6,07 mln zł przychodów ze sprzedaży i zysk netto w wysokości 0,69 mln zł w 2022 r. Zatrudniał 17 osób. "Firma wyspecjalizowana jest w budowie i remontach dróg żelaznych i kołowych. Na stronie www przedsiębiorstwa nie widnieją jednak żadne referencje ani lista zrealizowanych projektów. Skala osiąganych przychodów sugeruje jedynie prace niewielkiej skali" - podsumował M. Wilk.

Na poświęconym zamówieniom publicznym portalu smart pzp znaleźć można wyniki przetargu na przeprowadzenie audytu w zakresie weryfikacji i oceny harmonogramów Spółki Centralny Port Komunikacyjny dla części lotniskowej oraz kolejowej (w zakresie linii kolejowych tzw. "Y"). Oficjalna dokumentacja dotycząca wyboru najkorzystniejszej oferty, czyli konsorcjum HMJ, Projekt Plus i TECH-TOR, faktycznie nie pozostawia wątpliwości co do tego, że doświadczenie spółek w zakresie analizowania harmonogramów inwestycji kolejowych oceniono na zero punktów.

Z kolei w przypadku pozostałych firm biorących udział w postępowaniu przetargowym na zero punktów oceniono ich doświadczenie w kwestii analizowania harmonogramów inwestycji lotniskowych. 

Wilk przypomniał na koniec swojego wpisu, że premier Donald Tusk obiecywał w expose, iż o przyszłości CPK współdecydować będą "wybitni i bezstronni eksperci". "Wyniki pierwszego przetargu w sprawie audytu projektu zdecydowanie tego nie potwierdzają. Mamy do czynienia z konsorcjum przypadkowych mikrofirm, dla których krytyczna analiza projektu o skali CPK jest zleceniem wykraczającym dalece poza posiadane doświadczenie i kompetencje" - stwierdził.

Wątek Macieja Wilka wywołał spore poruszenie na platformie X. Wśród komentarzy można znaleźć m.in. opinie, że wybór audytorów odzwierciedla stosunek obecnej ekipy rządzącej do projektu CPK, a sam audyt ma być przeprowadzony jedynie dla zachowania pozorów, ponieważ decyzja o zamknięciu projektu już zapadła.

O komentarz ws. wyników przetargu na pierwszy z audytów projektu CPK poprosiliśmy samą spółkę Centralny Port Komunikacyjny. Zapytaliśmy, czy firmy HMJ, Projekt Plus i TECH-TOR swoim doświadczeniem i zakresem kompetencji gwarantują wykonanie rzetelnego audytu i osiągnięcie celów związanych z weryfikacją projektu stawianych sobie przez spółkę CPK i Pełnomocnika Rządu ds. CPK, Macieja Laska. Chcieliśmy też wiedzieć, jak zarząd CPK ocenia kompetencje tych firm - a także, czy kryteria dla firm startujących w przetargu zostały skonstruowane w taki sposób, aby wykluczyć z postępowania podmioty nie dysponujące dostatecznymi kompetencjami, by podjąć się tego rodzaju audytu.

"Z formalnego punktu widzenia warunków przetargu, firmy spełniły wymagane kryteria. Warto podkreślić jednak, że spółka CPK nie podpisała jeszcze umowy z wyłonionym w postępowaniu przetargowym podmiotem, którego oferta została oceniona najwyżej" - przekazało nam biuro prasowe spółki Centralny Port Komunikacyjny.

Dalej biuro prasowe CPK wyjaśnia szczegółowo, jak skonstruowany był przetarg i spełnienie jakich warunków pozwalało na wzięcie w nim udziału. 

"Jak w każdym postępowaniu przetargowym, wykonawca jest wybierany na podstawie warunków i kryteriów przetargowych. Żeby zostać dopuszczonym do przetargu, każdy oferent musiał spełnić warunki udziału w postępowaniu" - poinformowała naszą redakcję spółka. Jak dodała, w tym przypadku każdy oferent musiał wykazać się posiadaniem trzech ekspertów z uprawnieniami:  

• Ekspert ds. audytu (z uprawnieniami audytora wewnętrznego wymienione art. 286 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, który w okresie ostatnich 10 lat przed upływem terminu składania ofert brał udział w przeprowadzeniu co najmniej 3 kontroli lub audytów w obszarze inwestycji infrastrukturalnych, w tym co najmniej jednej kontroli lub audytu w obszarze inwestycji infrastrukturalnej o wartości inwestycji co najmniej 50 mln zł netto) ;
• Ekspert ds. harmonogramowania, który w okresie ostatnich 10 lat przed upływem terminu składania ofert przygotował lub zweryfikował co najmniej 3 harmonogramy realizacji w obszarze inwestycji infrastrukturalnych o wartości co najmniej 50 mln zł netto każda inwestycja;
• Ekspert ds. analizy ryzyka, który w okresie ostatnich 10 lat przed upływem terminu składania ofert wykonał co najmniej 3 usługi polegające na zarządzaniu ryzykiem oraz działaniami związanymi z ryzykami w zakresie inwestycji infrastrukturalnych o wartości inwestycji co najmniej 50 mln zł netto każda.  

Posiadanie odpowiedniego zespołu eksperckiego to nie wszystko - jak dodaje spółka CPK, trzeba też było wykazać się konkretnym doświadczeniem. "W okresie ostatnich 7 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, (oferent - red.) wykonał co najmniej 5 różnych usług, o wartości każdej usługi wynoszącej co najmniej 100 000,00 zł netto, polegających co najmniej na przygotowaniu (analizie danych wyjściowych, sporządzeniu listy zadań i zaplanowaniu dat realizacji poszczególnych zadań, sporządzeniu dokumentu końcowego o charakterze harmonogramu), lub weryfikacji (analizie dokumentów, opracowaniu wniosków na podstawie przeanalizowanych dokumentów, sporządzeniu raportu lub innego dokumentu końcowego) harmonogramów realizacji w obszarze inwestycji infrastrukturalnych, o wartości co najmniej 50 mln zł netto każda inwestycja" - poinformowała nas spółka.

"Spośród pięciu usług, o których mowa powyżej, co najmniej jedna usługa musi dotyczyć przygotowania lub weryfikacji harmonogramu dotyczącego portu lotniczego, jedna usługa musi dotyczyć przygotowania lub weryfikacji harmonogramu dla linii kolejowej" - doprecyzowało biuro prasowe CPK.

Jednocześnie spółka odpowiedzialna za megainwestycję potwierdziła nam, że w postępowaniu przetargowym "wpłynęły trzy oferty, spośród których najwyżej została oceniona przez komisję przetargową ta złożona przez konsorcjum HMJ, Projekt Plus i Tech-Tor". 

Jak wyjaśnia spółka, wykonawca, który wykazał się spełnieniem warunków przetargowych opisanych wyżej, został wybrany na podstawie dwóch kryteriów. Oto one:

• kryterium doświadczenia zespołu eksperckiego (40 proc.) w trzech zakresach: harmonogramowanie w zakresie lotniskowym (15 proc.), harmonogramowanie w zakresie kolejowym (15 proc.), ocena ryzyka harmonogramów (10 proc.) ;
• ceny (60 proc.)

Tak skonstruowane kryteria wskazują, że oceniane "harmonogramowanie w zakresie kolejowym" to tzw. podkryterium. "Otrzymanie 0 punktów w podkryterium nie oznacza, że dany wykonawca nie ma niezbędnego doświadczenia (gdyż to zostało zweryfikowane na podstawie warunków udziału w postępowaniu), a jedynie dodatkowego w obszarze szczegółowym" - podkreśliła spółka CPK.

Do tej pory spółka CPK ogłosiła osiem przetargów dotyczących audytorów zewnętrznych. "W trzech przypadkach zostały otwarte oferty w postępowaniach, a w jednym wybrany wykonawca (umowa nie została podpisana)" - przypomina spółka. "Wybrany wykonawca" to oczywiście konsorcjum HMJ, Projekt Plus i TECH-TOR.

Jak dowiadujemy się w biurze prasowym CPK, "w najbliższym czasie spółka CPK planuje kolejne otwarcia ofert w postępowaniach już ogłoszonych. Przy każdym z przetargów spółka CPK dodatkowo opublikowała ogłoszenie o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych (największej w Polsce "Tablicy ogłoszeń") oraz po wszczęciu postępowania poinformowała o tym fakcie drogą mailową jak największą liczbę firm, które potencjalnie mogły być zainteresowane złożeniem ofert, tym samym zachowując pełną transparentność."

"Jednocześnie spółka CPK przekazuje dokumenty, umowy, sprawozdania i raporty, które w ramach audytu wewnętrznego są weryfikowane w Biurze Pełnomocnika ds. CPK" - zadeklarowano. 

"To m.in. od wyniku audytów zależą decyzje dotyczące przyszłości poszczególnych części programu CPK, jego zakresu, harmonogramów itd. Na podstawie audytów mogą następnie zapadać decyzje, które elementy programu CPK należy kontynuować, które będą podlegać szczegółowej weryfikacji, a które przesuną się do realizacji w dalszej perspektywie" - przypomina na koniec biuro prasowe CPK.