Warunki bhp w porze zimowej
Pracodawca jest zobowiązany stosować przepisy bhp nie tylko odpowiednio do rodzaju prac wykonywanych przez podwładnych, ale także z uwzględnieniem warunków pogodowych panujących w danej porze roku. Zarówno lato, jak i zima "wymuszają" na pracodawcy podjęcie starań o zapewnienie zatrudnionym niezbędnych warunków bhp. W przypadku pory zimowej związane są one m.in. z niskimi temperaturami i pracami przy odśnieżaniu.
W czasie zimy właściciele i zarządcy budynków mają wiele dodatkowej pracy. Ciąży na nich obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa na chodnikach należących do ich posesji i zapobieganie zagrożeniu wynikającemu z zalegania śniegu i lodu na dachach. Zobowiązuje ich do tego art. 61 Prawa budowlanego (Dz. U. z 2010 r. nr 243, poz. 1623). Oznacza to konieczność regularnego odśnieżania zasypanych śniegiem powierzchni i usuwania sopli lodu zwisających z dachów. W większości wypadków prace te wykonują sami właściciele lub specjalnie wynajęte do tego firmy. Nie jest jednak wykluczone skierowanie do takich robót zatrudnionych przez siebie pracowników. W takim wypadku na pracodawcy ciąży odpowiedzialność za zapewnienie pracownikowi bezpieczeństwa przy tych pracach. Za ewentualny wypadek w trakcie takiej pracy odpowiada bowiem pracodawca, chyba że zatrudniony ewidentnie się do niego przyczynił. Dlatego pracodawca musi mieć na uwadze kilka podstawowych zasad bhp dotyczących prac wykonywanych zimą na otwartej przestrzeni.
Pracownicy skierowani w porze zimowej do prac na otwartej przestrzeni mają prawo do odpowiednich posiłków i napoi profilaktycznych. Przy czym za porę zimową uważa się okres od 1 listopada do 31 marca danego roku. Ogólny obowiązek ich zapewnienia przewiduje art. 232 K.p., a konkretyzuje rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów. Zgodnie z tym aktem wykonawczym, posiłki profilaktyczne należą się m.in. pracownikom wykonującym prace związane z wysiłkiem fizycznym, na otwartej przestrzeni w okresie zimowym. Warunkiem jest osiągnięcie przy tej pracy, w ramach danej zmiany roboczej, określonego wydatku energetycznego. W przypadku mężczyzn wynosi on powyżej 1.500 kcal (6.280 kJ), a u kobiet powyżej 1.000 kcal (4.187 kJ). Przy temperaturze na zewnątrz poniżej 10 °C przysługują też ciepłe napoje.
Dodatkowym uprawnieniem pracowników wykonujących prace na otwartej przestrzeni jest prawo do ogrzania się i zmiany odzieży w specjalnym pomieszczeniu. Musi być w nim zagwarantowana temperatura nie niższa niż 16 °C. Pomieszczenia te powinny być zaopatrzone w urządzenia do podgrzewania posiłków.
Prace na wysokości zaliczane są do prac szczególnie niebezpiecznych, przy których wymagane jest zabezpieczenie przez drugą osobę. Ponadto pracę na wysokości można powierzyć tylko pracownikowi, który posiada aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do jej wykonywania. Pracownik musi też odbyć instruktaż stanowiskowy i zostać poinformowany o ryzyku zawodowym związanym z tą pracą. Jeżeli spełnione są wymienione warunki, pracownika skierowanego do prac na wysokości należy zaopatrzyć w:
- szelki bezpieczeństwa z linką bezpieczeństwa przymocowaną do stałych elementów konstrukcji i amortyzatorem lub urządzeniem samohamownym, szelki bezpieczeństwa z pasem biodrowym (do prac w podparciu - na słupach, masztach itp.),
- hełm ochronny,
- obuwie zabezpieczające przed poślizgiem,
- odzież ochronną odpowiednią do warunków klimatycznych.
Szczegółowy wykaz środków ochrony indywidualnej oraz przypadków, w których powinny być stosowane, zawarty jest w dziale IV, rozdziale 6 pkt E rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bhp oraz w załączniku nr 2 do tego rozporządzenia.
|
Zewnętrzne warunki w porze zimowej |
Wymogi bhp |
|
Wiatr o prędkości powyżej 10m/s, gęsta mgła, gołoledź, opady deszczu i śniegu, burze |
Zakaz prowadzenia prac: - montażowych, eksploatacji i demontażu rusztowań lub - rozbiórkowych, jeżeli występuje niebezpieczeństwo |
|
Prace na wysokości przy odśnieżaniu dachów |
Przed rozpoczęciem odśnieżania teren prac musi zostać odgrodzony, a strefy niebezpieczne, w których może dojść do obsunięcia się śniegu, lodu lub zrzucenia narzędzi, oznakowane. Należy tak zorganizować pracę, aby zabezpieczyć pracowników przed upadkiem, m.in. z powodu załamania się dachu. Pracownicy muszą być zaopatrzeni w odpowiednie środki ochrony indywidualnej, odzież ochronną i buty zabezpieczające przed poślizgiem |
|
Temperatura w zamkniętych pomieszczeniach pracy |
|
|
W pomieszczeniach pracy, bez względu na rodzaj wykonywanej pracy |
nie niższa niż 14 °C, chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają (np. w chłodniach) |
|
W pomieszczeniach, w których wykonywana jest lekka praca fizyczna i biurowa |
nie niższa niż 18 °C |
|
W pomieszczeniach typu: hale pracy lekkiej, szatnie odzieży wierzchniej, sklepy spożywcze i przemysłowe, zmywalnie i przygotowanie wstępne w zakładach żywienia zbiorowego |
nie niższa niż 16 °C (temperatura ustalona zgodnie z tzw. normą obliczeniową wynikającą z Polskiej Normy PN-82/B-02402 "Ogrzewnictwo. Temperatury ogrzewanych pomieszczeń w budynkach". |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r.- Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (Dz. U. z 2003 r. nr 169 poz. 1650 ze zm.)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28.05.1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. nr 60, poz. 279)
autor: Agata Barczewska
Gazeta Podatkowa Nr 739 z dnia 2011-02-07