Stres w pracy - cichy zabójca

Jak pokazują badania firmy Extended DISC Polska, polscy pracownicy należą do najbardziej zestresowanych na świecie. Zawrotne tempo pracy, rywalizacja ze współpracownikami, praca za dwóch, a także ciągła obawa o zwolnienia to główne przyczyny stresu odczuwanego w pracy. Obawy polskich pracowników znacznie spotęgował ponadto obecny kryzys gospodarczy i nasilające się głosy kolejnych pracodawców o konieczności obniżania kosztów, kojarzące się jednoznacznie ze zwolnieniami. Niestety coraz więcej ludzi bagatelizuje znaczenie chronicznego napięcia. Zamiast rozwiązywać problemy i konflikty w pracy, udają, że ich nie ma. Kosztem własnego zdrowia godzą się na wszystko: zostawanie po godzinach, obniżenie pensji czy nadmierne obowiązki. Nadużywają kawy i napojów pobudzających, poświęcają życie rodzinne, a w ekstremalnych przypadkach ucieczki szukają w alkoholu i innych używkach.

Objawy stresu permanentnego pojawiają się stopniowo i z czasem kumulują. Zaczyna się od uczucia przemęczenia i problemów z zasypianiem. Później dochodzą bóle głowy, problemy z żołądkiem i trudności z opanowywaniem emocji. Gdy objawy notorycznego stresu w dalszym ciągu są ignorowane, dochodzi do problemów z sercem czy wrzodów żołądka. Pracownik jest wyczerpany, zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Nie ma sił, ani motywacji do dalszej pracy. To stan określany mianem wypalenia zawodowego - coraz częstsza choroba polskich pracowników. Ale napięcie odczuwane przez pracowników to nie tylko ich problem. Obniżenie motywacji i satysfakcji podwładnych wpływa na zmniejszenie wydajności i produktywności całej firmy. Do tego dochodzi absencja w pracy spowodowana chorobami wywołanymi przez stres, a także pogorszenie atmosfery w firmie.

Szukasz pracy? Przejrzyj oferty w naszym serwisie

Dlatego warto minimalizować stres odczuwany przez pracowników. Jak to zrobić? Zastosować można kilka technik, wśród których znajdują się:

• Efektywne zarządzanie czasem pracy

To zadanie zarówno dla menedżerów, jak i ich podwładnych. Kierownicy powinni dbać o racjonalny podział pracy i stawiać realne do osiągnięcia cele. Unikanie obarczania pracowników nadmiernymi, niemożliwymi do osiągnięcia zadaniami umożliwi terminowe wykonywanie obowiązków. Podobnie jak dopasowanie określonych czynności do możliwości i umiejętności osób je wykonujących. Efektywne zarządzanie czasem to także obowiązek pracowników, którzy nie powinni odkładać wszystkiego na ostatnią chwilę. Dodatkowo określenie priorytetów poszczególnych zadań będzie bardzo pomocne w przypadku, gdy mimo wszystko obowiązki nawarstwią się.

• Dbanie o miejsce pracy

Czyste, funkcjonalne stanowisko z pewnością ułatwi wykonywanie obowiązków. Warto jednakże pójść krok dalej. Umożliwienie pracownikom posiadania osobistych rzeczy, takich jak fotografie bliskich czy bibeloty "oswoi" miejsce pracy. Dodatkowo zdrowa atmosfera w pracy oraz na bieżąco rozwiązywane konflikty zminimalizują ryzyko niesnasek między samymi pracownikami.

• Work-life-balance

Zadbanie o tzw. work-life-balance, czyli równowagę między życiem osobistym a pracą procentuje zrelaksowanym i wypoczętym pracownikiem. Regularne urlopy, dostęp do pełnych świadczeń zdrowotnych, szanowanie czasu wolnego pracowników i urlopy w przypadku przemęczenia to elementy work-life-balance, które z pewnością zrównoważą pracę zawodową z życiem osobistym.

Ważne jest także dbanie o przerwy w pracy. Praca umysłowa, zwłaszcza przed komputerem wymaga krótkich przerw minimum co 2 godziny. Odpocząć muszą nie tylko oczy, ale przede wszystkim umysł. Krótka przerwa na kawę czy herbatę w innym pomieszczeniu poprawia koncentrację i odświeża umysł.

• Odpowiednia motywacja pracowników

Czasy negatywnej motywacji w firmach powinny już dawno odejść do lamusa. Groźby, nagany czy widmo redukcji stanowiska niszczą satysfakcję pracowników z wykonywanych obowiązków. Sprawiają, że każdy chce wykonać tylko to co musi i nie narażać się. Zdecydowanie skuteczniejsze jest motywowanie pozytywne, zarówno materialne, jak i pozamaterialne. Nagrody, wyróżnienia, premie, awans sprawiają, że pracownik identyfikuje się z firmą oraz zwiększa się jego pewność siebie w pozytywnym tego słowa znaczeniu.

• Pozytywne myślenie i akceptacja siebie

Trzeba pogodzić się z myślą, że nikt nie jest doskonały i każdemu zdarzają się błędy. Jednak pomyłki nie powinny wpływać na naszą samoakceptację. Wiara w siebie i swoje możliwości staje się szczególnie przydatna zwłaszcza w przypadku pracy w dużych korporacjach, w których jest duża rywalizacja między pracownikami. Uodparnia na negatywną krytykę, która jest niestety częsta w pracy.

• Sport i dieta

Ćwiczenia fizyczne nie tylko polepszają kondycję fizyczną, ale wpływają również pozytywnie na samopoczucie. Endorfiny, powstające podczas wysiłku fizycznego to tzw. "hormony szczęścia", wywołujące uczucie zadowolenia. Szczególnie korzystna dla zapracowanych jest joga, ucząca technik relaksacyjnych, a także spacery na świeżym powietrzu. Komponując posiłki warto sięgnąć po produkty bogate w witaminy z grupy B - odpowiadające za funkcjonowanie układu nerwowego, a także magnez - hamujący wydzielanie hormonów stresu. Kojenie nerwów czekoladą i innymi słodyczami jest dobre raczej na krótką metę, gdyż może spowodować kolejne stresy, tym razem z powodu przytycia. Odpowiednia kompilacja diety i ruchu wzmocni natomiast nasz umysł i ciało, uodporniając je na zawodowe problemy.

Obserwując polskie firmy widać jednak, że wciąż niewielu pracodawców stara się zminimalizować odczuwany przez swoich pracowników stres. Dlaczego? Być może uważają, że stres mobilizuje. I mają rację, jednak tylko w odniesieniu do stresu sporadycznego i umiarkowanego. Notoryczny stres zdecydowanie nie pomaga, działając na niekorzyść zarówno pracownika, jak i pracodawcy.

Katarzyna Szczurek

redaktor portalu IPO.pl