NBP: Firmy spodziewają się w najbliższym kwartale spowolnienia koniunktury

- W III kw. kondycja sektora przedsiębiorstw pozostawała na zbliżonym poziomie co na przestrzeni ostatnich trzech lat. Utrzymaniu się dobrych ocen sprzyjała niewielka poprawa zdolności do regulowania zobowiązań. Jednocześnie kolejny kwartał z rzędu pogłębił się pesymizm oczekiwań i krótkoterminowych prognoz, w tym zwłaszcza w obszarze obserwowanych i spodziewanych trudności ze znalezieniem odbiorców na oferowane produkty i usługi. Wskutek przewidywanego pogorszenia koniunktury kolejny kwartał z rzędu przedsiębiorstwa ograniczyły swoje plany rozwojowe - napisano w raporcie.

- W III kw. br. odnotowano dalszy spadek wskaźników prognoz popytu, zamówień i produkcji, a także wzrost bariery popytu. Uzyskane wyniki świadczą o tym, że przedsiębiorstwa spodziewają się w najbliższym kwartale spowolnienia koniunktury. Najgłębszego pogorszenia koniunktury można spodziewać się w budownictwie - dodano.

- W większości analizowanych klas zmiany ocen sytuacji w III kw. były niewielkie, a ich kierunek dodatni, natomiast prognozy na IV kw. wskazywały na przewidywane pogorszenie koniunktury - napisano.

Wskaźnik oceny bieżącej sytuacji BOSE wzrósł w stosunku do poprzedniego kwartału o 1,2 pp., ale pozostał poniżej poziomu sprzed roku - o 0,9 pp. i nieznacznie poniżej swojej długookresowej średniej.

- Swoją sytuację za bardzo dobrą lub dobrą uznało 74,7 proc. firm, wobec 74,1 proc. w poprzednim kwartale, o czym zadecydował wyższy odsetek przedsiębiorstw w dobrej sytuacji - o 1,2 pp., przy jednak niższym odsetku firm w najlepszej kondycji - spadek z 9,1 proc. do 8,5 proc. - napisano w raporcie.

Wskaźnik prognoz sytuacji WPSE po korekcie sezonowej obniżył się kolejny kwartał z rzędu (o 4,1 pp. kwartał do kwartału do poziomu 2,1 punktu, tj. o 7,7 pp. mniej niż przed rokiem, i jednocześnie wyraźnie poniżej swojej długookresowej średniej).

- Choć w próbie nadal więcej jest firm (13,5 proc.) spodziewających się poprawy własnej kondycji niż jej pogorszenia (10,8 proc.), to ta przewaga jest już bardzo niewielka - zaznaczono.

Z badania wynika, że w IV kw. 2012 r. prognozy zatrudnienia ponownie pogorszyły się, a wzrost płac będzie miał w IV kw. podobny zasięg jak w III kw. 2012 r.

- W IV kw. prognozy zatrudnienia pogorszyły się w relacji do poprzedniego kwartału. Zatrudniać nowych pracowników planują (tak jak w poprzednich okresach) głównie firmy w bardzo dobrej sytuacji, oczekujące wzrostu produkcji, planujące wzrost eksportu bądź rozszerzenie realizowanych inwestycji, a także przedsiębiorstwa oceniające niepewność swojej przyszłej sytuacji ekonomicznej jako niską - napisano w raporcie.

- Wzrost płac będzie miał w IV kw. podobny zasięg jak w III kw. br. Odsetek przedsiębiorstw zamierzających zwiększyć wynagrodzenia kształtuje się nadal poniżej średniej dla lat 2005 - 2012. Średnia wysokość planowanych podwyżek wynagrodzeń będzie nieco wyższa niż w poprzednim kwartale, ale niższa niż rok wcześniej - dodano.

Z badania wynika, że presja płacowa osłabiła się.

- Relacja pomiędzy wzrostem wynagrodzeń i wzrostem wydajności pracy w III kw. br. pozostała bez zmian, nadal zdecydowanie więcej przedsiębiorstw deklaruje szybciej rosnącą wydajność od płac niż nienadążanie zmian wydajności za tempem wzrostu wynagrodzeń - napisano w raporcie.

- Presja płacowa osłabiła się w relacji do poprzedniego kwartału - niespełna 5 proc. przedsiębiorstw rejestruje obecnie wzrost nacisków płacowych - dodano.

Zgodnie z zapowiedziami w IV kwartale aktywność inwestycyjna sektora przedsiębiorstw utrzyma się na niskim poziomie.

- Wyniki wskazują na utrzymanie się niskiej aktywności inwestycyjnej w IV kw. br. Świadczy o tym wskaźnik nowych inwestycji, który pozostał na niskim poziomie z poprzedniego kwartału a poniżej wartości sprzed roku i poniżej swojej średniej długookresowej (wskaźniki po odsezonowaniu). Nowe inwestycje w ciągu najbliższego kwartału rozpocznie 20,4 proc. przedsiębiorstw - napisano w raporcie.

- Prognozy zamówień i produkcji na IV kw. również uległy pogorszeniu, tak że odsetek przedsiębiorstw planujących ograniczyć produkcję był tylko nieznanie niższy niż udział firm zamierzających ją zwiększyć (o 5 pp.) - dodano.

Z badania przeprowadzonego przez NBP wynika, że 72 proc. firm miało ostatnio problemy z terminowym odzyskiwaniem należności.

"Około 72 proc. badanych firm poinformowało, że miało w ostatnim czasie problemy z terminowym odzyskiwaniem należności. W zaledwie 3 proc. przypadków problemy sprawiało odzyskiwanie należności wymagalnych natychmiast po dokonaniu dostawy. Najczęściej problemy dotyczyły rozliczeń opartych o odroczone formy płatności. Około 50 proc. firm twierdziło, że nie zostały sfinalizowane w umówionym czasie, lub uregulowano je po terminie" - napisano w raporcie.

Badania NBP pokazują, że w ujęciu branżowym najrzadziej o trudnościach w odzyskiwaniu należności handlowych informowały firmy usługowe. Najgorsza sytuacja była w handlu, w nieco mniejszym stopniu problem istniał także w przemyśle.

"Trudności w odzyskiwaniu należności miały swoje odzwierciedlenie w pojawianiu się płatności przeterminowanych. W całej badanej populacji zaledwie 21 proc. firm twierdziło, że nie miało przeterminowanych należności, o braku przeterminowanych zobowiązań poinformowało natomiast niemal 50 proc. firm. W okresie kwartału przybyło firm posiadających opóźnione należności (wzrost odsetka o 1,4 pp.) i ubyło firm terminowo regulujących zobowiązania handlowe (spadek odsetka o 3,2 pp.). Mimo tego, przedsiębiorstwa częściej niż w poprzednim kwartale twierdziły, że ich zdolność do obsługi zobowiązań pozabankowych poprawiła się" - napisano.

Około 47 proc. przedsiębiorstw wobec 44 proc. w ubiegłym kwartale poinformowało, że miało zarówno przeterminowane należności, jak i zobowiązania wobec kontrahentów na rynku krajowym.

"Są to firmy szczególnie narażone na pojawienie się problemów z płynnością. Pozytywnym zjawiskiem jest jednak zmniejszający się odsetek przedsiębiorstw posiadających udział obu rozliczeń przekraczających 10 proc. sumy należności/zobowiązań (13 proc. wobec 13,7 proc. w ubiegłym kwartale). Przedsiębiorstwa o dużym udziale przeterminowanych płatności handlowych są w trudniejszej sytuacji z uwagi na większe ryzyko utraty płynności w wyniku doświadczenia klasycznego zatoru płatności" - napisano.