Korzyści z tytułu zatrudnienia starszych pracowników
Zatrudniając pracownika w określonym wieku, pracodawcy mogą zmniejszyć koszty związane z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne oraz na fundusze pozaubezpieczeniowe. Mogą też zaoszczędzić na świadczeniach chorobowych wypłacanych pracownikom z własnych środków.
Bez składek na FP i FGŚP
Oprócz składek na ubezpieczenia społeczne oraz na ubezpieczenie zdrowotne, pracodawcy zobowiązani są do opłacania za swoich pracowników należności na tzw. fundusze pozaubezpieczeniowe, czyli na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Składki te w całości są finansowane ze środków pracodawcy i naliczane od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (bez stosowania jej rocznego ograniczenia).
Stopy procentowe składek na oba Fundusze określa ustawa budżetowa. Zarówno w roku 2011, jak i w 2012, wysokość składek na FP wynosi 2,45%, a składek na FGŚP - 0,10% podstawy wymiaru.
Pracodawcy nie muszą jednak opłacać składek na FP i FGŚP za pracowników, którzy osiągnęli wiek wynoszący co najmniej 55 lat - w przypadku kobiet i co najmniej 60 lat - w przypadku mężczyzn (patrz przykład 1). Tak wynika z art. 104b ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia oraz art. 9b ust. 2 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych.
W sytuacji gdy pracownik osiągnie odpowiedni wiek w trakcie miesiąca kalendarzowego, zwolnienie z obowiązku naliczania składek na wspomniane Fundusze następuje dopiero od następnego miesiąca.
Roczne zwolnienie ze składek na FP i FGŚP
Kolejną korzyścią związaną z zatrudnieniem starszych pracowników jest zwolnienie z obowiązku naliczania składek na FP oraz FGŚP za pracowników, którzy ukończyli 50. rok życia i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawali w ewidencji bezrobotnych PUP (patrz przykład 2). Zwolnienie to obowiązuje przez okres 12 miesięcy, począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę z taką osobą (art. 104b ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia oraz art. 9b ust. 1 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych).
Refundacje składek
Oszczędności na składkach na ubezpieczenia społeczne oraz wynagrodzeniach może przynieść pracodawcy także zatrudnienie osób uznanych za osoby będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy, do których zalicza się m.in. bezrobotnych w wieku powyżej 50. roku życia. Zatrudniając taką osobę w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych pracodawcy mogą bowiem otrzymać refundację części kosztów poniesionych na jej wynagrodzenia oraz składki na ubezpieczenia społeczne. Wysokość tych refundacji jest zróżnicowana i zależy od wielu czynników. Dlatego tematu tego nie będziemy tu szczegółowo wyjaśniać. Zainteresowani pracodawcy powinni sięgnąć do ustawy o promocji zatrudnienia lub zgłosić się do właściwego urzędu pracy.
14-dniowe wynagrodzenie chorobowe
Fakt zatrudniania starszych pracowników pozwala też pracodawcy na zmniejszenie kosztów związanych z chorobą takiej osoby, a konkretnie - z koniecznością wypłaty wynagrodzenia chorobowego, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy, w całości finansowanego ze środków pracodawcy. Generalnie wynagrodzenie to przysługuje za pierwsze 33 dni choroby w danym roku kalendarzowym. Jednak pracownicy, którzy ukończyli 50. rok życia zachowują do niego prawo tylko przez pierwsze 14 dni niezdolności do pracy (patrz przykład 3). Od 15 dnia choroby przysługuje im zasiłek z ubezpieczenia chorobowego, który nie obciąża środków pracodawcy.
Warto przypomnieć, że ograniczenie, o którym tu mowa, dotyczy niezdolności do pracy przypadającej po roku kalendarzowym, w którym pracownik ukończył 50. rok życia. Zdarza się, że pracodawcy zapominają o tej zasadzie i wypłacają wynagrodzenia chorobowe przez krótszy okres już w roku, w którym dana osoba skończyła 50 lat.
|
Przykład 1 W listopadzie 2011 r. pracodawca zatrudniał 22 osoby, w tym 11 pracowników, za których z uwagi na ich wiek nie miał obowiązku odprowadzania składek na FP i FGŚP. Łączne wynagrodzenie starszych pracowników, stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, wynosiło 34.567 zł. Oznacza to, że w listopadzie br. pracodawca zaoszczędził na składkach na FP 846,89 zł (34.567 zł × 2,45%), a na składce na FGŚP 34,57 zł (34.567 zł × 0,10%). Przykład 2 Od 12 grudnia 2011 r. pracodawca zatrudnił na podstawie umowy o pracę osobę w wieku 51 lat. Przez 2 miesiące przed zawarciem tej umowy była ona zarejestrowana w ewidencji bezrobotnych. Pracodawca nie będzie więc musiał odprowadzać za nią składek na FP i FGŚP w okresie od stycznia do grudnia 2012 r. Przykład 3 W listopadzie 2011 r. dwóch pracowników przedłożyło pracodawcy zwolnienia lekarskie obejmujące okres od 14 listopada do 9 grudnia. Pierwsza z tych osób jest w wieku 53 lat, druga zaś ma 43 lata. W obu przypadkach jest to pierwsza niezdolność do pracy z powodu choroby w danym roku kalendarzowym. W obu też przypadkach dzienna stawka wynagrodzenia chorobowego wynosi 85,43 zł. Starszemu pracownikowi wynagrodzenie chorobowe przysługuje tylko za okres 14 dni choroby, tj. od 14 do 27 listopada. Natomiast młodszemu wynagrodzenie to powinno być wypłacone za cały okres objęty zwolnieniem, tj. za 26 dni. W pierwszym przypadku pracodawca będzie więc musiał wypłacić z własnych środków kwotę 1.196,02 zł, w drugim zaś 2.221,18 zł. |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)
Ustawa z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.)
Ustawa z dnia 13.07.2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. nr 158, poz. 1121 ze zm.)
autor: Bogdan Majkowski
Gazeta Podatkowa nr 103 (831) z dnia 2011-12-27