Jak zwiększyć aktywność młodych kobiet?
Jak wynika z raportu FOR, aby pracodawcy chętniej niż obecnie, zatrudniali matki małych dzieci należy tak zmodyfikować prawo pracy, aby ułatwić zatrudnianie kobiet na część etatu, z elastycznymi godzinami pracy i możliwością odbierania nadgodzin, jednak nie ograniczając elastyczności pracodawców w zatrudnianiu i zwalnianiu pracowników.
Niezbędnym uzupełnieniem zmian w prawie pracy jest zapewnienie rodzicom dostępu do stosunkowo tanich i różnorodnych form instytucjonalnej opieki i edukacji dzieci w wieku do 6 lat, przy czym żłobki i przedszkola powinny być czynne. Dodatkowa jedna czwarta pensji dla kobiet, które podejmą pracę podczas urlopu wychowawczego, ograniczenie urlopów macierzyńskich do 22 tygodni a wychowawczych do 52 tygodni, ulga prorodzinna i wspólne opodatkowanie tylko dla pracujących rodziców - to najważniejsze rekomendacje, zawarte w opublikowanym raporcie FOR "Matka-Polka pracująca, czyli jak zwiększyć aktywność zawodową młodych kobiet".
- Przyjęta niedawno przez rząd "ustawa żłobkowa" idzie w dobrym kierunku, jednak nie wprowadza finansowego wsparcia dla rodziców posyłających dzieci do żłobków. W sytuacji, gdy nie możemy pozwolić sobie na zwiększanie deficytu finansów publicznych, staramy się proponować to, co będzie efektywne w zwiększaniu aktywności młodych matek na rynku pracy, bez zmniejszania wpływów do budżetu i zwiększania wydatków - powiedziała dr Anna Kurowska, współpracowniczka FOR i autorka raportu.
Najważniejsze zmiany, proponowane w raporcie FOR, które mają zachęcić matki do powrotu lub wejścia na rynek pracy, to przede wszystkim utrzymanie wymiaru urlopu macierzyńskiego na obecnym poziomie 20/22 tygodni i skrócenie długości urlopów wychowawczych z 3 lat do 52 tygodni.
Zamiast zakładanego przez rząd wydłużenia urlopów macierzyńskich, FOR proponuje, by każda kobieta przebywająca na urlopie wychowawczym, która zdecyduje się na powrót do pracy na minimum pół etatu, otrzymywała przez najwyżej 24 tygodnie dodatkowe świadczenie w wysokości 25 proc. dotychczasowej pensji.
- Doświadczenia innych krajów wskazują, że zbyt długie urlopy po urodzeniu dziecka utrudniają kobietom powrót do pracy i ograniczają poziom uzyskiwanych dochodów - dodała dr Kurowska.
Inne ważne postulaty dotyczą ulg podatkowych, promujących rodziny, w których oboje rodzice pracują. FOR proponuje zmodyfikowanie ulgi prorodzinnej w taki sposób, aby jej część lub całość była powiązana z kosztami ponoszonymi przez rodziców na opiekę i edukację dzieci. Alternatywnym rozwiązaniem jest całkowite zniesienie ulgi prorodzinnej i przeznaczenie zaoszczędzonej w ten sposób kwoty (lub jej części) na bezpośrednie dofinansowanie opieki nad dziećmi pracujących rodziców. Innym narzędziem podatkowym, mającym zwiększyć motywację matek małych dzieci do powrotu do pracy, jest ograniczenie przywileju wspólnego rozliczania się małżonków.
Obie ulgi podatkowe i alternatywne dofinansowanie do żłobków i przedszkoli byłyby ograniczone tylko do rodzin, w których oboje rodzice pracują.
FOR rekomenduje podwyższenie wieku emerytalnego kobiet, dzięki czemu nie tylko wzrosną przyszłe emerytury kobiet i dochody podatkowe dla budżetu, ale również zmniejszą się wydatki sektora finansów publicznych.
FOR proponuje też wprowadzenie rozwiązań prawnych zachęcających przedsiębiorstwa do zakładania przyzakładowych żłobków lub dofinansowania swoim pracownikom opieki w placówkach zewnętrznych. Jednak w związku z koniecznością ograniczenia deficytu finansów publicznych ewentualne wprowadzenie preferencji podatkowych na ten cel należy odłożyć na później.
