Dzięki zasiłkom życie jest prostsze

Kilka tygodni temu Jarek, z żoną Krystyną i dwójką, małych dzieci przyjechał do Paryża. Legalną pracę na budowie, jako cieśla - glazurnik znalazł przez polską agencję pośrednictwa pracy. Zarabia 1573 euro miesięcznie brutto, czyli 1216 euro netto za 170 godzin pracy miesięcznie, czyli prawie 7 euro za godzinę na rękę. Jego żona nie pracuje.

Mieszkają w 17-tej dzielnicy Paryża, niedaleko Placu Clichy, w wynajętym przez agencję nieruchomości (dzięki pomocy znajomych), 40-metrowym mieszkaniu. Płacą 690 euro miesięcznie plus około 45 euro za prąd. Z tego wynika, że do dyspozycji całej czwórki zostaje tylko 481 euro na miesiąc. Za mało, by przeżyć! Na szczęście, dzięki bardzo dobrze rozwiniętej francuskiej pomocy socjalnej, Jarek i jego rodzina dają sobie radę!

Po przepracowaniu pierwszych 60-ciu godzin Jarek i jego rodzina, podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu - sécurité sociale. Pokrywa ono do 70 proc. kosztów leczenia, gwarantuje otrzymanie zasiłku chorobowego, inwalidzkiego i świadczenia z tytułu chorób zawodowych, czy wypadków przy pracy oraz związanych z ciążą i porodem żony lub urlopem ojcowskim (assurance maternité).

Formalności związane z uzyskaniem zielonej karty ubezpieczeniowej, tzw. carte vitale (posiada ona numer ubezpieczenia społecznego numéro sécurité sociale) dopełnia się przez złożenie kompletu dokumentów do Kasy Ubezpieczenia Zdrowotnego, CPAM (Caisse Primaire d'Assurance Maladie) właściwej do jego miejsca zamieszkania.

Od tego momentu Jarek, jego żona i dzieci mają prawo do korzystania z refundowanych usług medycznych na terenie całej Francji (wizyty lekarskie u lekarzy ogólnych i specjalistów, leczenie dentystyczne, protezy, zakup lekarstw i sprzętu medycznego, analizy i badania laboratoryjne oraz szczepienia i hospitalizacja).

Pozostało im obowiązkowo wybrać rodzinnego lekarza prowadzącego, tzw. lekarza pierwszego kontaktu (médecin généraliste), który będzie ich kierował do specjalistów (poza ginekologiem, okulistą i psychiatrą), zlecał badania medyczne lub wysyłał na leczenie szpitalne.

W przeciwnym wypadku zwracane im koszty leczenia będą odpowiednio niższe. Należy pamiętać, że finansowanie ubezpieczenia chorobowego jest zapewnione przez obowiązkowe, comiesięczne składki, płacone przez Jarka (0,75 proc. jego wynagrodzenia, czyli około 12 euro) i jego pracodawcy (12,80 proc. - około 198 euro). Pobieraniem składek zajmują się Związki Poboru Składek na Ubezpieczenie Społeczne i Zasiłki Rodzinne - URSSAF.

Okres zamieszkania Jarka i jego rodziny we Francji przekroczył 3 miesiące. Ich dochód roczny wynosi nie więcej niż 15 tys. euro. Oznacza to, iż nabywają prawo do państwowego, uzupełniającego ubezpieczenia zdrowotnego CMU-C (Universal health care coverage, couverture maladie universelle), które będzie pokrywać różnicę między kosztem usługi medycznej, a wysokością jej refundacji przez zdrowotne ubezpieczenie obowiązkowe (np. wizyta lekarska u lekarza ogólnego w państwowej poradni zdrowia kosztuje 22 euro. 80 proc. kosztów zwraca ubezpieczenie obowiązkowe - sécurité sociale, a 20 proc. CMU-C).

Jarek zachorował. Ma prawo do pobierania zasiłku chorobowego od 4-tego dnia niezdolności do pracy do roku (choroby przewlekle - 3 lata). W tym celu wysyła do pracodawcy i ubezpieczalni CPAM, wystawione przez lekarza prowadzącego (généraliste) tzw. avis d'arret de travail, czyli zwolnienie z pracy. Będzie otrzymywał 50 proc. wartości wypłaty, obliczonej na podstawie średniego wynagrodzenia z trzech ostatnich miesięcy (gdyby miał trójkę dzieci, po 30-tym dniu choroby dostawałby 66,6 proc.).

Przypuśćmy, że żona Jarka spodziewa się trzeciego dziecka. W celu skorzystania z pomocy państwowej musi się zgłosić do swojej ubezpieczalni (CPAM), nie później niż do 14-ego tygodnia ciąży (składa tzw. déclaration de grossesse z dołączonym wynikiem badania medycznego).

Od tego momentu może liczyć na 100-procentowy zwrot kosztów farmaceutycznych, analiz i badań laboratoryjnych, hospitalizacji i porodu oraz świadczenia poporodowe (korzystanie z bezpłatnych usług poradni PMI do ukończenia przez dziecko 6-tego roku życia).

Gdyby żona Jarka była aktywna zawodowo, w czasie urlopu macierzyńskiego (przy trzecim dziecku zaczyna się on 8 tygodni przed rozwiązaniem i trwa do 18 tygodni po narodzinach), należałby jej się dodatek w wysokości uzyskiwanego dotąd wynagrodzenia, pomniejszonego o część pracowniczą składki społecznej. Jarkowi przysługuje prawo do 11-stu nieprzerwanych dni wolnych od pracy w ciągu 4 miesięcy po narodzinach dziecka. W przypadku narodzenia się bliźniąt, miałby prawo do 18-stu dni urlopu ojcowskiego (congé de paternité).

Jarek ma prawo do pobierania z CAF-u (Kasa Pomocy Rodzinie, Caisse d'allocations familiales) 124 euro miesięcznie zasiłku rodzinnego (allocation familial) rekompensującego koszty utrzymania jego dwójki dzieci aż do ukończenia 20-ego roku życia przez najmłodsze (dla trójki dzieci kwota wynosi około 283 euro).

W momencie uzyskania przez nie 11-stu lat zasiłek wzrasta o 35 euro i 16-stu lat - o 62 euro. Przy posiadaniu na utrzymaniu trójki dzieci powyżej trzech lat, otrzymywałby również tzw. complément familial, CF w wysokości 161,29 euro miesięcznie. Poza tym ma prawo do średnio 280 euro zasiłku na rozpoczęcie roku szkolnego dla każdego dziecka (allocation de rentrée scolaire, ARS) w wieku od 6 do 18 lat. Gdyby Jarek i Krystyna spodziewali się kolejnego dziecka, dostaną jednorazowo"becikowe" (la prime a la naissance) w wysokości 889,72 euro (plus la prime de déménagement - 195 euro na każde dziecko). Mogą również liczyć na dodatkowe świadczenia na rzecz wolnego wyboru typu opieki nad dzieckiem (complément de libre choix du mode de garde). Jarek miałby prawo do otrzymywania zasiłków rodzinnych, nawet, gdyby członkowie jego rodziny mieszkali w Polsce.

Jarek i Krystyna mają prawo do zasiłku mieszkaniowego (allocation de logement), przyznawanego przez CAF, który po wstępnym, samodzielnym obliczeniu (na stronie www.caf.fr, rubryka "particulier" i następnie "simulation logement") wynosi 407 euro miesięcznie. Wysokość dopłaty mieszkaniowej jest uzależniona od sytuacji rodzinnej, mieszkaniowej i liczby dzieci na utrzymaniu. Aby ją otrzymać, należy wypełnić odpowiednie dokumenty w oddziale CAF, właściwym do miejsca zamieszkania lub na www.caf.fr (rubryka "formulaires"). Ponadto Kasa Pomocy Rodzinie refunduje osobom wielodzietnym (minimum troje dzieci) koszty przeprowadzki, remontu czy wyposażenia mieszkania oraz udziela bezprocentowych pożyczek na zakup niezbędnego sprzętu domowego.

Agnieszka Gałęzewska, Paryż

Polecamy: Praca Szczecin, Praca Bydgoszcz, Praca Lublin