Raj podupadły

Wtorek i czwartek to najważniejsze dni w życiu bezrobotnego w irlandzkim Macroom. W te dni w tym małym - oddalonym 40 km od Cork - miasteczku przyjmuje Paddy Corkery, pracownik opieki społecznej decydujący o zasiłkach. Najważniejszej teraz sprawie dla tysięcy irlandzkich Polaków.

Irlandia ma problem. Kryzys jest powszechny, a sposobów na jego przezwyciężenie nie widać. Pracy dla wszystkich nie ma i co gorsza szybko nie będzie. Rząd rozpaczliwie szuka pieniędzy.

Kryzys, kryzys i jeszcze raz kryzys

Kilka dni temu Brian Lenihan, minister finansów, przyznał, że w budżecie braknie w tym roku blisko 8 mld euro i konieczne są cięcia na wydatki publiczne. To dla Irlandczyków - cieszących się do tej pory nadwyżką budżetową - spory szok. Na pierwszy ogień poszły świadczenia socjalne, zwłaszcza te wypłacane obcokrajowcom. Już teraz Ministerstwo Spraw Socjalnych i Rodzinnych wstrzymało zasiłki na dziecko ponad 7000 cudzoziemców, tłumacząc to opóźnieniami w dostarczaniu przez nich stosownych dokumentów. W Irlandii, w której wszyscy do tej pory mieli czas i nikomu się nigdzie nie spieszyło - rzecz niebywała. Od przyszłego roku rząd zmniejsza też - i to aż o połowę - wysokość zasiłku na dziecko powyżej 18-go roku życia.

Reklama

- Trzy lata temu pracę można było zmienić jednego dnia - opowiada Janusz Postrożny, w Irlandii od 2005 r. - Szef krzywo popatrzył, w automacie nie było coli, cokolwiek i już cię nie było. Następnego dnia zaczynałeś w innym miejscu.

Dziś na takie zachowanie mało kto może sobie pozwolić.

Na potężny kryzys ekonomiczny nałożył się jeszcze problem zakażonego mięsa, eksportowanego m.in. do Polski. Tu kolejny szok. Pustych półek, na których zamiast towaru wisi kartka z oświadczeniem kontroli sanitarnej nikt tu do tej pory nie oglądał. "Świński" problem ma również wymiar ekonomiczny. Rolnicy będą musieli zabić ok. 100 tys. tych zwierząt, a rząd ocenia straty na ponad 2 mld euro. Rzeźnie i masarnie będą zwalniać pracowników. Znakiem czasu jest zamiar wprowadzenia kar za żebranie - po raz pierwszy od Wielkiego Głodu Ziemniaczanego (1845-1850). Co robią Polacy w tej sytuacji?

Wielu nie czeka aż będzie gorzej. Miejscowy dziennik "The Sunday Times" obliczył, że dziennie wyjeżdża na stałe blisko 140 naszych rodaków. Obliczenia te jednak nie przekonują polskich urzędników w Irlandii. - Trudno mówić o masowych wyjazdach - przekonuje Mateusz Sakowicz z wydziału kultury ambasady RP w Dublinie. - To takie trochę zaklinanie rzeczywistości. Dosłownie kilka dni temu ukazał się raport CPL (jednej z największych irlandzkich agencji rekrutacyjnych). Autorzy piszą, że co trzeci Polak rozważa wyjazd z Irlandii na stałe. Wyliczają więc, że tylko w 2009 r. wyjedzie stąd 70 tys. naszych rodaków. Jednak zamiar a faktyczny wyjazd to wielka różnica. W sytuacji gdy numerów PPS (irlandzki odpowiednik NIP-u) wydano Polakom ogółem 250 tys. trudno uwierzyć, że wciąż mieszka ich tu 210 tys. jak chce CPL.

Pracy szukaj w stolicy...

Szanse na pracę zależą w dużej mierze od tego gdzie się mieszka. Cork, choć jest drugim pod względem wielkości miastem Irlandii gospodarczo jest ledwie cieniem Dublina. Również okolica - ze wspaniałą widokowo doliną rzeki Lee, dziką przyrodą Killarney i historycznym Macroom - ma przyciągnąć w pierwszej kolejności turystów, a nie przemysłowych inwestorów. Praca i możliwości tkwią w stolicy, ale i ona zaczyna się dusić, a ambitne projekty, przy realizacji których można by znaleźć zajęcie odkładane są na lepsze czasy. - Dublin jest jedną z niewielu stolic europejskich, w której nie ma metra - mówi Sakowicz. - Lata prosperity zaowocowały projektem podziemnej kolejki, ale i to w obliczu kryzysu zostało odłożone. Podobnie stało się z rozbudową dwóch dublińskich linii tramwajowych.

Nie zmienia to faktu, że z blisko 2200 ofert pracy, jakie znajdują się w FAS (irlandzkie biuro pracy) aż 40 proc. pochodzi ze stolicy.

...albo w usługach

Aleksander bezskutecznie od ponad roku szuka stałej pracy. Jest stolarzem, a to w rozwijającym się niegdyś w szaleńczym tempie kraju był zawód ogromnych perspektyw. Dziś budownictwo jako pierwsze odczuło skutki kryzysu. Aleksowi, jak się tu przedstawia, przyszło pracować od czasu do czasu na drobnych fuchach. Wystarczy by przeżyć, nie wystarczy by odłożyć. - Czekam jeszcze, sam nie wiem na co, łudzę się, że po Nowym Roku coś drgnie, że i dla mnie znajdzie się praca - mówi. Na przykład na swoim.

Taki pomysł ma też Marta Bliźniak. Wraz z mężem Mariuszem przyjechała do Macroom ze Stanów Zjednoczonych. Recesja, która dopadła ich w USA przed rokiem, dziś znalazła ich w Irlandii. - Pierwszą pracę znalazłem spisując numery telefonów z przejeżdżających vanów - wspomina Mariusz. Eldorado szybko się skończyło i dziś Mariusz jest jednym z setek klientów Paddy`ego Corkery. Żona ma jednak pomysł na biznes. - Chciałabym otworzyć firmę świadczącą usługi czyszczące - opowiada. - Dzięki oficjalnej działalności mogę choćby startować w przetargach. Właśnie usługi są ostatnią branżą, w której zapotrzebowanie na pracowników ciągle jest duże. Fryzjerzy, sprzedawcy czy mobilni fachowcy od mieszkaniowych przeróbek z pewnością odczują skutki kryzysu, ale przetrwają na rynku. Państwo Bliźniak znają mają fundusze i pomysł na swoją przyszłość w Irlandii. A przede wszystkim znają angielski w odróżnieniu od tysięcy rodaków. - Jest to trochę niepoważne, gdy po czterech latach pobytu przychodzi do mnie Polak czy Litwin z tłumaczem, bo sam niemal w ogóle nie zna języka - zżyma się Corkery.

Wyjeżdżać czy próbować przeczekać?

Tym, którzy myślą czekać na lepsze jutro, pieniędzmi służy irlandzka pomoc społeczna. Ale kurek z euro przykręcany jest coraz mocniej. - Oczekiwania są ogromne i z każdym miesiącem coraz większe - nie kryje rozgoryczenia Paddy Corkery, w Macroom pracownik socjalny w którego kompetencjach jest przyznawanie pierwszej finansowej pomocy po utracie pracy. - Wniosków przybywa lawinowo, co wiąże się z nie tylko z sytuacją na rynku pracy, ale i stało się modne jako specyficzny sposób na życie.

Czy jednak w jednym z najdroższych krajów świata (wg brytyjskiej strony internetowej PriceRunner) modne może być życie za 197 euro tygodniowo, a tyle wynosi maksymalny zasiłek dla bezrobotnego? Trudno powiedzieć. Faktem natomiast jest, że w 2008 r. liczba obcokrajowców ubiegających się o bezrobocie wzrosła aż o 90 proc. Tylko we wrześniu o świadczenia wystąpiło ponad 40 tys. imigrantów.

To zaskakujące, ale mimo potężnego kryzysu do Irlandii nadal przyjeżdżają za pracą Polacy wierzący w wiecznie żywy mit o raju na wyspie. - Raj to był - śmieje się Aleksander Tkacz, w Macroom od 2005 r. - Ale 3-4 lata temu.

***

Jest jeszcze jeden kłopot. Brak zajęcia, gospodarczy marazm i kiepskie perspektywy powodują nerwowość również u irlandzkich pracodawców. Pojawia się coraz mniej skrywana niechęć do cudzoziemców zabierających miejscowym pracę. Tendencję tę dostrzegają organizacje pomagające imigrantom i związki zawodowe. - To teraz największy problem - przyznają urzędnicy Equality Authority, organizacji zajmującej się przestrzeganiem praw mniejszości. A prawnicy SIPTU, największego na wyspie związku zawodowego dodają bez ogródek: - Jeśli nie jesteś Irlandczykiem, czeka cię na wyspie trudny okres.

Marek Berowski, Macroom

Praca i nauka za granicą
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy
Finanse / Giełda / Podatki
Bądź na bieżąco!
Odblokuj reklamy i zyskaj nieograniczony dostęp do wszystkich treści w naszym serwisie.
Dzięki wyświetlanym reklamom korzystasz z naszego serwisu całkowicie bezpłatnie, a my możemy spełniać Twoje oczekiwania rozwijając się i poprawiając jakość naszych usług.
Odblokuj biznes.interia.pl lub zobacz instrukcję »
Nie, dziękuję. Wchodzę na Interię »