Pracodawcy zapłacą wyższe odszkodowania za zwolnienie
Pracownicy, którym bezprawnie wypowiedziano umowy o pracę lub zwolniono dyscyplinarnie, będą mogli żądać od byłego pracodawcy odszkodowania cywilnego za szkody, jakie ponieśli z tego powodu.
Senacka Komisja Ustawodawcza przygotowała już projekt nowelizacji kodeksu pracy, nad którym będzie pracować z sejmową Komisją Polityki Społecznej i Rodziny. Konieczność zmian wynikła z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 27 listopada 2007 r. Zgodnie z nim, niekonstytucyjne są przepisy k.p., które uniemożliwiają pracownikom staranie się o rekompensatę pełnych szkód, jakie ponieśli z tytułu bezprawnego zwolnienia. Po wejściu w życie nowych przepisów pracownicy będą mogli żądać od byłych szefów kilkunastokrotnie wyższych odszkodowań. Firmy będą natomiast częściej zatrudniać pracowników na czas określony lub na podstawie umów cywilnoprawnych.
Kodeks przyzna uprawnienie
Do momentu ogłoszenia wyroku TK na podstawie k. p. bezprawnie zwolniony pracownik mógł jedynie starać się o przywrócenie do pracy lub o odszkodowanie do wysokości trzech miesięcznych pensji.
- Takie rozwiązanie jest rażąco niesprawiedliwe, bo pracodawcy bardziej opłacało się bezprawnie zwolnić pracownika, zlikwidować jego miejsce pracy, aby nie mógł być do niej przywrócony, niż ponosić dalsze koszty jego legalnego zatrudnienia - mówi senator Zbigniew Cichoń, członek Senackiej Komisji Ustawodawczej.
W ten sposób pracodawca mógł zwłaszcza niewielkim kosztem pozbyć się pracowników chronionych, np. w wieku przedemerytalnym.
Po wyroku TK pracownicy zwolnieni bezprawnie lub bez właściwego uzasadnienia mogli składać powództwa cywilne o odszkodowanie wyższe niż przewidziane w k.p. Jednak, jak zauważa Biuro Legislacyjne Senatu, orzeczenie Trybunału miało charakter interpretacyjny, którym sądy powszechne nie zawsze się podporządkowują. Uznają, że TK nie ma uprawnień do interpretacji przepisów, lecz jedynie do stwierdzenia ich niekonstytucyjności. Dlatego senatorowie zdecydowali, że konieczna jest nowelizacja kodeksu.
- Po wejściu w życie tego projektu pracownicy będą mieli jasną podstawę prawną do żądania odszkodowań cywilnych za bezprawne zwolnienie - mówi Katarzyna Grzybowska-Dworzecka, prawnik z kancelarii Michałowski, Stefański Adwokaci.
Ponadto orzeczenie TK dotyczyło wyłącznie rekompensaty za bezprawne zwolnienie w trybie dyscyplinarnym, a nie za wypowiedzeniem. Zdaniem Marka Jarentowskiego z Biura Legislacyjnego Senatu przyznanie prawa do odszkodowania cywilnego tylko tym podwładnym byłoby niesprawiedliwe. Dlatego senacki projekt przewiduje, że będą mogli ubiegać się o nie zarówno pracownicy zwalniani bezprawnie w trybie dyscyplinarnym, jak i ci, którym wadliwie wypowiedziano umowę o pracę.
Dlaczego szczególną rozwagę powinni zachować ci pracodawcy, którzy chcą jednorazowo zwolnić większą grupę pracowników ? Co zapewniają pracodawcom umowy na czas określony? Czego będą mogli żądać od byłych pracodawców - dzięki powództwom cywilnym - bezprawnie zwolnieni pracownicy ? W jakim trybie pracownicy powinni dochodzić swoich roszczeń?
Łukasz Guza
Więcej: Gazeta Prawna 11.07.2008 (135) - str.11
