Pierwsza praca - PIT-3, PIT-11, PIT-12, PIT-37

Po podjęciu zatrudnienia należy zadbać o wypełnienie formularza NIP-3 (pracownik uzyska w ten sposób numer identyfikacji podatkowej NIP) oraz o wybór funduszu emerytalnego. W przeciwnym razie ZUS sam wylosuje, kto będzie zarządzać składkami na ubezpieczenie emerytalne. W przypadku zatrudnionych na podstawie umowy o pracę warto wypełnić PIT-2 , w którym pracownik może upoważnić pracodawcę do stosowania tzw. ulgi 1/12 dla nie posiadających dochodów rozliczanych samodzielnie oraz do stosowania wyższych kosztów uzyskania przychodu dla dojeżdżających.

W sytuacji, kiedy młody pracownik przetrwa pierwszy rok pracy i dotrwa do 31 grudnia, będzie musiał zmierzyć się z nowym problemem - rozliczenia swoich dochodów w PIT rocznym. Jeżeli pracownik otrzymał jedynie wynagrodzenie ze stosunku pracy od jednego pracodawcy, może do 9 stycznia wypełnić druk PIT-12 i przekazać go pracodawcy. W takim wypadku pracodawca wypełni PIT roczny za pracownika (PIT-40) , ale nie będzie w nim uwzględniał żadnych ulg, poza składkami ZUS. Jeżeli pracownik zechce rozliczyć się samodzielnie, to pierwszym etapem będzie oczekiwanie na informacje podatkową od pracodawcy. W terminie do końca lutego pracownik powinien otrzymać swój pierwszy PIT-11, zawierający informacje o przychodach, kosztach jego uzyskania oraz odliczeniach. PIT-11 nie będzie obejmować jednak tych zleceń czy umów o dzieło, z których wypłata w danym miesiącu nie przekroczyła 200 zł (są one opodatkowane ryczałtem 18% przychodu i nie wykazujemy ich nigdzie).

Dane zawarte w PIT-11 należy przenieść do deklaracji rocznej PIT. Jeżeli pracownik nie uzyskał dochodów, od których pracodawca nie ma obowiązku pobrać zaliczki PIT (czyli np. gdy uzyskał wyłącznie wynagrodzenia za pracę, zlecenie czy dzieło), wówczas wystarczy wypełnić PIT-37. Formularz ten należy złożyć w urzędzie skarbowym właściwym dla miejsca zamieszkania pracownika. Zdarza się, że młodzi ludzie mieszkają faktycznie gdzie indziej, niż są zameldowani na pobyt stały (nawet w innej miejscowości). Dla urzędu skarbowego liczy się miejsce zamieszkania zgłoszone na formularzu NIP-3 podczas przyjęcia do pracy. Z doświadczenia wynika, że z reguły jest to adres miejsca zameldowania, nie miejsca faktycznego zamieszkiwania.

PIT-37 należy złożyć w urzędzie skarbowym lub wysłać tam listem poleconym (decyduje data nadania) do 30 kwietnia 2010 r. W tym samym terminie należy zapłacić podatek dochodowy, jeżeli w rozliczeniu rocznym wyjdzie dopłata. Jeżeli jednak zatrudnienie nie trwało cały rok, albo też trwało w oparciu o umowę zlecenia czy umowę o dzieło, to przy poprawnie pobranych zaliczkach na podatek dochodowy pracownik zawsze otrzyma zwrot nadpłaty z urzędu skarbowego.

I pamiętajmy, zawsze warto w PIT rocznym przekazać 1% podatku należnego na wybraną organizację pożytku publicznego. Kwotę tę przekaże urząd skarbowy po otrzymaniu naszego zeznania. Bez względu na to, czy takie zlecenie przekazania 1% uwzględnimy w naszym PIT rocznym, czy też nie ? kwota naszej nadpłaty czy podatku do zapłaty nie zmieni się. 1% przekazywany jest z podatku należnego fiskusowi, a nie z naszej kieszeni.

Jeszcze jednak rada. Młodzi ludzie powinni od razu zadbać o faktury za łącza internetowe w domu, jeżeli opłacają tego rodzaju usługi. Mogą to być łącza stałe, dostęp wydzwaniany, przez komórki czy Internet bezprzewodowy w netbooku, byle faktura zawierała jego imię, nazwisko oraz adres miejsca zamieszkania podany dla urzędu skarbowego. W ten sposób młody pracownik najprościej zmniejszy swój podatek, nawet o 760 zł. Otrzymane pieniądze będzie można przeznaczyć na pierwszy w życiu urlop.

Artur M. Brzeziński, PIT.pl