Od niewypłaconej pensji nie ma składek
Gdy pracodawca nie wypłaca podwładnemu pensji, ten może dużo stracić. Nie dostanie np. zasiłków czy innych świadczeń z ZUS.
Stan faktyczny
Witold W. był likwidatorem Spółdzielni Rękodzieło Artystyczne od 1.1999 r. do 12.2005 r. Mimo, że zostało mu wyznaczone wynagrodzenie za wykonywanie tych obowiązków, nie otrzymywał żadnych wypłat. Dopiero w drugiej połowie 2006 r. otrzymał zaległe wynagrodzenie za dwa miesiące 1999 r., w łącznej kwocie około 11 000 zł. W listopadzie 2006 r. uzyskał wyrok zasądzający niewypłacone pobory za 5 lat pracy (2000-2005) na sumę ponad 410 000 zł wraz z odsetkami.
Witold W. złożył wniosek o ustalenie wysokości składek, jednak ZUS odmówił, przyjmując, że jego podstawa wymiaru składek w likwidowanej spółdzielni stanowi 0 zł. Witold W. odwołał się od tej decyzji, żądając włączenia do podstawy wynagrodzenia należnego, choć jeszcze niewypłaconego. ZUS wkrótce zmienił pierwotną decyzję, ale uwzględnił jedynie wypłacone w 2006 r. wynagrodzenie za dwa miesiące 1999 r. Sąd I instancji oddalił pozew Witolda W., ale SA zadał pytanie prawne SN.
Rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego
Niewypłacone pracownikowi wynagrodzenie za pracę nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne - uchwalił SN w składzie 7 sędziów 10.9.2009 r., sygn. akt I UZP 5/09.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu PDOFizU z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy (art. 4 pkt 9 SysUbSpołU). Skoro tak, to podstawą wymiaru składek jest tylko wynagrodzenie wypłacone, a nie należne.
Konsekwencje dla pracodawcy
Przychód to otrzymane lub postawione do dyspozycji pracownika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 PDOFizU). Ponadto za przychody ze stosunku pracy uważamy wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło ich finansowania, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, za godziny nadliczbowe, różne dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych (art. 12 PDOFizU).
Oba przepisy mówią o wypłatach lub otrzymanych bądź pozostawionych do dyspozycji środkach pieniężnych. Tylko realnie otrzymane pieniądze - czy to w gotówce, czy też przelane na konto bankowe - stanowią zatem podstawę wymiaru składek.
Autor: Michał Culepa
Źródło: "Płace pracowników sfery budżetowej", Beck Info Biznes, Wydawnictwo C.H.Beck
Czytaj również:
