Wady prac przy umowie o dzieło
Wadliwe wykonywanie dzieła przez przyjmującego zamówienie pozwala zamawiającemu nawet na odstąpienie od umowy albo powierzenie poprawienia lub dalszego wykonania prac innej osobie. Jeśli wady ujawnią się przy lub po odbiorze, zakres uprawnień zależy od tego, czy wady są istotne oraz czy dadzą się usunąć.
Uregulowania w treści umowy
W umowie strony mogą określić przysługujące im uprawnienia na wypadek wadliwego wykonywania dzieła lub ujawnienia wad w trakcie lub po odbiorze. To samo dotyczy umów o roboty budowlane - omawiane zasady stosuje się bowiem nie tylko do umów o dzieło, ale także do umów o roboty budowlane.
Postanowienia z umowy mają pierwszeństwo przed zasadami wynikającymi z Kodeksu cywilnego dotyczącymi uprawnień na wypadek ujawnienia wad.
Wady w trakcie prac
Już w trakcie wykonywania prac zamawiający może zauważyć, że są one realizowane nieprawidłowo. Jeśli przyjmujący zamówienie wykonuje dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może odstąpić od umowy albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie. Jeżeli zamawiający sam dostarczył materiały, może on, w razie odstąpienia od umowy lub powierzenia wykonania dzieła innej osobie, żądać zwrotu materiału i wydania rozpoczętego dzieła. Wynika to z art. 636 K.c.
Prawo do odstąpienia od umowy na podstawie art. 636 K.c. istnieje w okresie, gdy dzieło jest jeszcze wykonywane. Nie ma on natomiast zastosowania po odebraniu dzieła (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 2000 r., sygn. akt IV CKN 152/00).
Ujawnienie wad w trakcie i po odbiorze
Jeśli wady dzieła ujawnią się przy lub po odbiorze, należy zastosować zasady określone w art. 637 § 1 i § 2 K.c. Wynika z niego, że jeżeli dzieło ma wady, zamawiający może żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Przyjmujący może odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów. Gdy wady usunąć się nie dadzą albo gdy z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie zdoła ich usunąć w odpowiednim czasie, zamawiający może od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne. Jeśli wady nie są istotne, zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. To samo dotyczy wypadku, gdy przyjmujący zamówienie nie usunął wad w terminie wyznaczonym przez zamawiającego.
Przed odstąpieniem od umowy należy wyznaczyć dodatkowy termin na wykonanie naprawy.
Zamawiający może odstąpić od umowy tylko wówczas, gdy wcześniej wyznaczy odpowiedni termin na wykonanie naprawy i do tego doda zagrożenie, że po bezskutecznym upływie terminu naprawy nie przyjmie, zaś przyjmujący zamówienie nie usunie wad w wyznaczonym terminie. Wobec nieodstąpienia od umowy zamawiający może co najwyżej żądać obniżenia wynagrodzenia. Tak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 kwietnia 1997 r., sygn. akt II CKN 65/97.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.)
autor: Andrzej Janowski
Gazeta Podatkowa nr 94 (926) z dnia 2012-11-22