Utrata zaufania do pracownika jako przyczyna wypowiedzenia
Spółka zatrudnia ponad 20 pracowników. Jeden z pracowników księgowości otrzymał wypowiedzenie, w którym jako jego powód podano utratę zaufania. Czy pracodawca powinien podać szczegółową przyczynę utraty zaufania oraz czy osobie tej należy się odprawa?
Wskazanym byłoby sprecyzowanie przez pracodawcę powodu utraty zaufania do pracownika, przy czym z uwagi na to, że wypowiedzenie zostało już wręczone, nie będzie to raczej możliwe. Natomiast odpowiadając na drugą część pytania, należy stwierdzić, że osobie tej nie przysługuje żadna odprawa.
Przepisy art. 30 § 4 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.) informują ogólnikowo, że w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony (zakładamy, że z taką umową mamy tu do czynienia) lub o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia musi być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie albo rozwiązanie umowy.
Tematu tego nie uszczegóławiają żadne przepisy prawa pracy, natomiast był on wielokrotnie przedmiotem zainteresowania Sądu Najwyższego, który m.in. w wyroku z 10 maja 2000 r. (sygn. akt I PKN 641/99) orzekł, że:
"Naruszenie art. 30 § 4 KP ma miejsce wówczas, gdy pracodawca nie wskazuje w ogóle przyczyny wypowiedzenia, bądź gdy wskazana przez niego przyczyna jest niedostatecznie konkretna, a przez to niezrozumiała dla pracownika."
Z pytania wynikałoby, że w piśmie wypowiadającym umowę o pracę pracodawca zamieścił tylko ogólnikową informację, iż przyczyną wypowiedzenia umowy jest utrata zaufania do danego pracownika. Jest to zbyt ogólne stwierdzenie - należało je poprzeć faktami powodującymi utratę tegoż zaufania, np. kilkakrotne wystąpienie niedoboru w kasie u pracownika będącego kasjerem, czy też kilkakrotne "przyłapanie" kierowcy samochodu służbowego na używaniu tego pojazdu do celów prywatnych.
Z pytania wynika też, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zostało już złożone pracownikowi, a więc nie ma możliwości jego uzupełnienia. Co prawda wskazanie przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę może nastąpić w odrębnym piśmie, ale jak wynika z wyroku SN z 17 listopada 1998 r. (sygn. akt I PKN 331/98), musi być ono doręczone "pracownikowi wcześniej lub równocześnie z pismem zawierającym wypowiedzenie umowy".
Jeżeli zaś chodzi o odprawę dla zwalnianego pracownika, to należy wyjaśnić, że przysługiwałaby ona tylko wówczas, gdyby osoba ta była zwalniana z przyczyn niedotyczących pracowników, a więc w oparciu o przepisy ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. nr 90, poz. 844 ze zm.). Skoro przyczyną wypowiedzenia była utrata zaufania do pracownika, ustawa ta nie będzie miała tu zastosowania, a więc odprawa nie będzie się należała.
Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych Nr 12 z dnia 2012-04-20