Utrata uprawnień przyczyną zwolnienia

Najbardziej znaną podstawą dyscyplinarnego zwolnienia pracownika jest ciężkie naruszenie przez niego podstawowych obowiązków pracowniczych. To z tego powodu dokonywana jest zdecydowana większość dyscyplinarek. Znacznie rzadziej przyczyną dyscyplinarnego rozwiązania umowy jest popełnienie przestępstwa przez pracownika czy utrata przez niego uprawnień koniecznych do wykonywania pracy. W tym ostatnim przypadku zakres osób, którym można wręczyć dyscyplinarkę, jest ograniczony.

Tylko trzy podstawy do dyscyplinarki

Jednym z trybów rozwiązania stosunku pracy jest rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika. To tzw. dyscyplinarka, stanowiąca radykalnie niekorzystny dla pracownika sposób ustania zatrudnienia. Z tego względu prawo pracy ogranicza możliwość jej zastosowania do trzech przypadków. Zgodnie z art. 52 K.p. "karne" zwolnienie pracownika jest dopuszczalne w razie:

Reklama
  • ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
     
  • popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste albo zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
     
  • zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Ostatnia przesłanka dyscyplinarki - zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku wymieniona jest w art. 52 § 1 pkt 3 K.p. Nie należy ona do najczęściej analizowanych przez pracodawcę dla potrzeb zastosowania dyscyplinarnego zwolnienia. W większości ocena zawinionego zachowania pracownika dotyczy ciężkiego naruszenia przez niego jego podstawowych obowiązków. Naruszenie to (i jego ciężkość) stwierdza pracodawca na podstawie swojego oglądu sprawy. Zastosowanie dyscyplinarki zależy więc w tym przypadku od jego subiektywnej oceny. Pracodawca nie ma jednak takiej dowolności, jeżeli podstawą dyscyplinarnego zwolnienia jest zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy. Tutaj od decyzji pracodawcy zależy jedynie to, czy do dyscyplinarnego zwolnienia z tego powodu w ogóle dojdzie. Natomiast o wystąpieniu tej przesłanki przesądza rozstrzygnięcie kompetentnego organu.

Utrata uprawnień wymaganych przez prawo

Zawiniona przez pracownika utrata uprawnień do wykonywania pracy nie zawsze może być przyczyną dyscyplinarnego zwolnienia. Ta podstawa dyscyplinarki może być brana pod uwagę tylko w odniesieniu do pracowników, którzy są zatrudnieni przy pracach (na stanowisku) wymagających określonych uprawnień. Ich utrata automatycznie powoduje niemożność wykonywania takiej pracy. Może się jednak pojawić pytanie, o jakich uprawnieniach mowa w art. 52 § 1 pkt 3 K.p. Czy można je ujmować w szerokim kontekście, jako różnego rodzaju dodatkowe kompetencje, kwalifikacje i zdolności konieczne lub przydatne do wykonywania określonego rodzaju pracy?

Odpowiadając na powyższe pytanie należy mieć na uwadze, że dyscyplinarny tryb rozwiązania stosunku pracy traktowany jest jako radykalny i wyjątkowy sposób zwolnienia pracownika. Z tego względu powinien być przez pracodawcę stosowany wyjątkowo, co zawęża możliwość interpretacji art. 52 K.p. na niekorzyść pracownika. Dlatego też pod pojęciem uprawnień koniecznych do wykonywania określonej pracy rozumiemy tylko takie uprawnienia, które zgodnie z przepisami odrębnymi są konieczne do zatrudnienia na danym stanowisku/w zawodzie. Konieczność ich uzyskania występuje w niektórych dziedzinach i branżach. Przykładowo pilot, kierowca czy lekarz nie mogą wykonywać swojej pracy, jeżeli nie legitymują się wymaganymi przez prawo konkretnymi uprawnieniami.

O utracie tak rozumianych uprawnień może zdecydować tylko wyrok sądu albo decyzja właściwego organu. Przy czym nie jest tu istotny stopień zawinienia, rozstrzygająca jest wyłącznie okoliczność prawomocnego stwierdzenia przez powołany do tego organ faktu utraty koniecznych uprawnień. W tym przypadku decyduje więc nie sam czyn zawiniony przez pracownika, lecz stwierdzenie jego skutków w sferze uprawnień zawodowych.
Dyscyplinarka z powodu utraty koniecznych uprawnień może nastąpić w ciągu miesiąca od uzyskania przez pracodawcę informacji o tym fakcie.

Bez samochodu na trzy miesiące


Od 18 maja 2015 r. w przepisach dotyczących kierowców (nie tylko zawodowych) obowiązują nowe regulacje znacznie zaostrzające sankcje za naruszenie przepisów drogowych. Szczególnie ostro w myśl nowych przepisów traktowane są przypadki znacznego przekroczenia prędkości w terenie zabudowanym. Od 18 maja br. kierującemu, który przekroczy dopuszczalną prędkość na obszarze zabudowanym o więcej niż 50 km/h, zostanie zatrzymane prawo jazdy na 3 miesiące. Policjant dokonujący czynności w tym zakresie wydaje kierującemu pokwitowanie, które uprawnia go do kierowania pojazdem w okresie 24 godzin od chwili zatrzymania prawa jazdy. Po upływie tego okresu następuje definitywne zablokowanie możliwości prowadzenia samochodu na 3 miesiące.

Jeżeli prowadzącym, który dopuścił się tak poważnego wykroczenia drogowego jest pracownik zatrudniony na stanowisku kierowcy, okresowe zatrzymanie prawa jazdy spowoduje daleko idące konsekwencje. W przypadku zawodowych kierowców prawo jazdy jest uprawnieniem niezbędnym do wykonywania pracy. Nawet czasowa, ale zawiniona jego utrata może uzasadnić zastosowanie przez pracodawcę dyscyplinarnego trybu zwolnienia - na podstawie art. 52 § 1 pkt 3 K.p. W przypadku innych pracowników, niezatrudnionych na stanowisku kierowcy, ale korzystających z samochodu jako narzędzia pracy (np. przedstawiciele handlowi działający w terenie), wybór trybu ewentualnego zwolnienia powinien być ostrożniejszy. Bezpieczniejsze, na wypadek ewentualnego sporu sądowego, jest zastosowanie przez pracodawcę wypowiedzenia z powodu faktycznej niemożności lub znacznego utrudnienia w wykonywaniu obowiązków służbowych.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)


autor: Agata Barczewska
Gazeta Podatkowa nr 47 (1192) z dnia 2015-06-11

GOFIN podpowiada


Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy
Finanse / Giełda / Podatki
Bądź na bieżąco!
Odblokuj reklamy i zyskaj nieograniczony dostęp do wszystkich treści w naszym serwisie.
Dzięki wyświetlanym reklamom korzystasz z naszego serwisu całkowicie bezpłatnie, a my możemy spełniać Twoje oczekiwania rozwijając się i poprawiając jakość naszych usług.
Odblokuj biznes.interia.pl lub zobacz instrukcję »
Nie, dziękuję. Wchodzę na Interię »