Rynek pracy: Osoby po pięćdziesiątce na celowniku

Jak podał GUS, w 2018 r. w porównaniu z poprzednim rokiem zaobserwowano spadek liczby aktywnych zawodowo osób powyżej 50. roku życia. W tym czasie zwiększyła się liczba osób biernych zawodowo. Przełożyło się to na spadek współczynnika aktywności zawodowej. Stopa bezrobocia spadła, ale jednocześnie odnotowano nieznaczny spadek wskaźnika zatrudnienia. W ciągu roku liczba pracujących powyżej 50. roku życia zmniejszyła się o 32 tys.

Współczynnik aktywności zawodowej dla ludności powyżej 50. roku życia w Polsce w 2018 r. wyniósł 33,8%. Był on o 22,5 p. proc. niższy niż dla ludności ogółem i niższy niż w poprzednim roku o 0,6 p. proc. W stosunku do poprzedniego roku liczba aktywnych zawodowo powyżej 50. roku życia zmniejszyła się o 78 tys. osób. Większy wpływ miał na to spadek liczby aktywnych zawodowo kobiet, których ubyło 48 tys. W 2018 r. co czwarta kobieta powyżej 50. roku życia była aktywna zawodowo (26,6%). W przypadku mężczyzn w tym samym wieku współczynnik aktywności zawodowej był znacznie wyższy i wyniósł 42,8%. W Polsce w 2018 r. pracowało 4511 tys. osób powyżej 50. roku życia.

Reklama

W porównaniu z rokiem poprzednim liczba pracujących w tej grupie wiekowej zmniejszyła się o 0,7%. Spadek liczby pracujących wystąpił niezależnie od płci, ale w większym stopniu wśród kobiet, których ubyło 25 tys. W tym czasie wśród pracujących nadal przeważali mężczyźni (55,7%). Biorąc pod uwagę odsetek pracujących w ogólnej liczbie ludności zauważyć można, że w skali roku wystąpił nieznaczny spadek tego wskaźnika dla osób powyżej 50. roku życia o 0,3 p. proc. Większy spadek odnotowano wśród kobiet (o 0,4 p. proc.) niż wśród mężczyzn (o 0,2 p. proc.).

Podobnie jak w przypadku współczynnika aktywności zawodowej, wyższy wskaźnik zatrudnienia osób powyżej 50. roku życia wystąpił wśród mężczyzn (41,6%) i był o 15,6 p. proc. wyższy niż w grupie kobiet (26,0%). W 2018 r. wśród osób aktywnych zawodowo powyżej 50. roku życia było 122 tys. bezrobotnych. Nadal wśród bezrobotnych większość stanowili mężczyźni - ich udział wyniósł 60,7%. W skali roku liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 27,4%. W większym stopniu wpływ na to miał spadek liczby bezrobotnych mężczyzn, których ubyło o 24 tys.

Stopa bezrobocia osób powyżej 50. roku życia w Polsce w 2018 r. wyniosła 2,6%. W porównaniu z poprzednim rokiem natężenie bezrobocia zmniejszyło się o 1,0 p. proc. Biorąc pod uwagę płeć, wyższy poziom odnotowano wśród mężczyzn niż wśród kobiet (2,9% wobec 2,3%).

Pracujący i bezrobotni powyżej 50. roku życia według wybranych grup wiekowych W trakcie 2018 r. w analizowanej grupie wieku wskaźnik zatrudnienia dla mężczyzn był wyższy niż dla kobiet. W IV kwartale 2018 r. najwyższą wartość osiągnął dla mężczyzn i kobiet w przedziale wiekowym 50-54 lata (odpowiednio 78,6% i 75,0%), przy czym wśród mężczyzn odnotowano spadek tego wskaźnika o 1,1 p. proc., a wśród kobiet wzrost o 1,4 p. proc.

W tym samym czasie miał miejsce wzrost wskaźnika zatrudnienia w większości analizowanych grup wiekowych. Wśród kobiet największy wzrost tego wskaźnika wystąpił dla osób w wieku 55-59 lat (o 2,3 p. proc.), a wśród mężczyzn - dla osób wieku 60-64 lata (o 1,4 p. proc.). W IV kwartale 2018 r. w odniesieniu do sytuacji sprzed roku największy spadek liczby pracujących odnotowano wśród osób w wieku 55-59 lat. W większym stopniu wpływ na to miał spadek liczby pracujących mężczyzn, których ubyło 32 tys. W tym samym czasie przybyło 17 tys. pracujących mężczyzn w wieku 60-64 lata. W porównaniu z poprzednim kwartałem zmniejszyła się liczba pracujących we wszystkich analizowanych grupach wiekowych, przy czym największy spadek odnotowano wśród kobiet w wieku 50-54 lata.

W IV kwartale 2018 r. liczba bezrobotnych powyżej 50. roku życia wyniosła 131 tys. i była niższa niż w analogicznym okresie poprzedniego roku o 11 tys. (spadek o 7,7%). W tym czasie wśród pięcioletnich grup wiekowych najbardziej zmniejszyła się liczebność bezrobotnych w wieku 55-59 lat, przy czym większy spadek w tej grupie wiekowej wystąpił wśród kobiet.

W stosunku do poprzedniego kwartału odnotowano wyraźny wzrost bezrobotnych kobiet w wieku 50-54 lata, których przybyło 16 tys. W IV kwartale 2018 r. najwyższa stopa bezrobocia w badanej zbiorowości wystąpiła wśród osób w wieku 60-64 lata (3,6%) i również w tym przedziale wiekowym nastąpił największy wzrost stopy bezrobocia (o 0,8 p. proc.) w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku. W odniesieniu do poprzedniego kwartału stopa bezrobocia nie zmieniła się wśród osób w wieku od 55 do 59 lat.

Aleksandra Skwarska, Starszy Specjalista ds. PR & CSR w Grupie Pracuj:  

Dane GUS to odbicie większych trendów, dotyczących nie tylko rynku pracy. W ciągu ostatnich 70 lat średnia długość życia w Polsce wydłużyła się o 20 lat (dane GUS). Długowieczność połączona z coraz niższym przyrostem naturalnym powoduje, że odnotowujemy znaczący wzrost liczby osób starszych w globalnej populacji. Eksperci Światowego Forum Ekonomicznego wskazują, że na jednego emeryta przypada obecnie 8 osób pracujących, a do 2050 roku ta proporcja ma wynieść już tylko 1:4.

Taka sytuacja z roku na rok będzie stanowić coraz bardziej istotną kwestię, tworząc wyzwanie nie tylko dla gospodarki, ale także pracodawców - co pokazują dane GUS.  

Faktem jest, że przy malejącej podaży specjalistów i rynku pracownika w niektórych branżach, rola osób 50+ naturalnie wzrasta. Ten trend może mieć pozytywne aspekty - jak np. zmniejszając poziom wykluczenia zawodowego dojrzałych, doświadczonych pracowników. Jednak należy pamiętać, aby to było możliwe, konieczne jest rozwijanie skutecznych projektów reedukacji zawodowej, umożliwiających przekwalifikowywanie się przedstawicielom grupy 50+.  

Według tegorocznych wyników badania "Human Capital Trends 2019" Deloitte, jednym z głównych wyzwań rynku HR w Polsce jest umiejętne zarządzanie wiekiem. W związku z tym firmy powinny otworzyć się na zatrudnianie seniorów. Wiąże się to z zastosowaniem całkowicie nowych praktyk i zasad, które będą sprzyjały dłuższej aktywności zawodowej. Według badań Deloitte polskie firmy już teraz pracują nad udoskonaleniami i wprowadzają zmiany w opiece medycznej, tworzą elastyczny zakres obowiązków czy podejmują wysiłki prowadzące do modyfikacji samego miejsca pracy. W efekcie w przyszłości kariera zawodowa ma być dłuższa, a tradycyjnie rozumiany "wiek produkcyjny" ulegnie zmianie. Firmy natomiast zatrudniając osoby po sześćdziesiątce czy siedemdziesiątce, będą mogły czerpać z ich cennego doświadczenia oraz wiedzy.


Autor: Michał Krupski - Dyrektor Regionu Zachodniego w LeasingTeam

Choć według danych GUS zauważamy zwiększające się bezrobocie wśród osób 50+, spadek liczby osób aktywnych zawodowo w ostatnich latach wydaje się być niewielki. W mojej ocenie może na niego wpływać kilka czynników. Jednym z nich jest wcześniejsza aktywizacja zawodowa wśród młodzieży. Rokrocznie nasila się trend coraz wcześniejszego wchodzenia na rynek pracy młodych ludzi, którzy chcą podejmować zatrudnienie już podczas nauki. Naturalnie w ten sposób następuje wyparcie z rynku pracy, pracowników po 50. roku życia. Osoby, które do tego czasu osiągnęły satysfakcjonujące warunki finansowe, decydują się na zakończenie kariery jeszcze przed wejściem w okres emerytalny. Jednak statystycznie jest to niewielki odsetek populacji. Kolejną przyczyną może być fakt, że Polska stała się dużo bardziej otwarta na zatrudnienie obcokrajowców.

Pozyskiwanie pracowników spoza granic naszego kraju nierzadko możliwe jest w bardziej konkurencyjnych stawkach, niż rodzimych pracowników. Jednocześnie warto zauważyć, że również coraz więcej Polaków po 50. roku życia decyduje się na kontynuowanie swojej kariery zawodowej poza granicami naszego kraju, np. w Niemczech, gdzie jest znaczny niedobór pracowników w niemal każdym sektorze gospodarki. Z moich doświadczeń wynika, że  na przestrzeni ostatnich lat sytuacja na rynku pracy dla osób 50+ się  zdecydowanie poprawiła. Na początku tego roku byłem świadkiem dwóch przebranżowień się kobiet, które ukończyły kolejno 55 i 59 lat.

Pierwsza z nich po 20 latach odeszła z firmy produkcyjnej, ze stanowiska planisty. Bardzo szybko dostała pracę w biurze turystycznym, gdzie zajmuje się administracją. Wykorzystała swoje zdolności i kompetencje podczas rozmów kwalifikacyjnych i została zatrudniona już podczas pierwszej rekrutacji. Druga kobieta przez całe swoje życie pracowała jako urzędniczka. W momencie mocnego odmłodzenia zespołu, zdecydowała, że nie czuje się naturalnie w nowym środowisku.

Mimo dotychczasowego zatrudnienia wyłącznie u jednego pracodawcy, postanowiła zrobić krok do przodu. Po miesiącu poszukiwań znalazła nową posadę w nowoczesnym teatrze, który w swoich szeregach, potrzebował doświadczonej osoby. Powyższe sytuacje dowodzą, że wiek nie jest barierą nie do przeskoczenia i to głównie zapał i determinacja są najważniejsze w poszukiwaniu pracy dla osób 50+. Wskaźniki co roku będą się zmieniać w obie strony. Jest to naturalna sytuacja na którą wpływ ma gospodarka, otwartość granic, wiek emerytalny, populacja i wiele innych czynników.

Autor: Grzegorz Piotrowski - Starszy Konsultant HR w spółce Professional będącej częścią LeasingTeam Group

Zwiększające się bezrobocie wśród osób 50 plus spowodowane jest wieloma czynnikami i dotyczy tak pracowników fizycznych jak i osób na stanowiskach wyższego szczebla. Powodami wycofania się z rynku pracy pokolenia "baby boomers" są redukcje etatów, sytuacje zdrowotne pracowników oraz wypalenie zawodowe. To ostatnie zjawisko dosyć powszechnie występuje w pokoleniach, które całą swoją karierę zawodową wiążą z jednym pracodawcą.  Dodatkowo, jako firma rekrutacyjna, zauważamy inne czynniki niedopasowania pokolenie 50 plus do obecnej sytuacji na rynku. Trudności przy zatrudnieniu stanowią: mniejsza mobilność, niska chęć relokacji, częsty brak umiejętności posługiwania się językami obcymi oraz brak elastycznego podejścia do poziomu stanowisk oferowanych na rynku.
Należy również zauważyć, że problem istnieje po obu stronach. Rynek pracy został zdominowany przez firmy korporacyjne, które oczekują od pracowników większego tempa pracy oraz znajomości nowych i coraz szybciej zmieniających się technologii. Presja i wymagania jakie są stawiane wszystkim pracownikom, okazują się dla pokolenia 50 plus barierą nie do przejścia i powodują zakończenie współpracy po kilku miesiącach próbnych.   
Jesteśmy społeczeństwem starzejącym się. Problem ten będzie się tylko nasilał. Obecnie około 30% populacji Polski to osoby powyżej 50. roku życia. Do 2050 roku szacuje się, że będą one stanowić więcej niż 40% ludności Polski, a po 2060 roku - już ponad 50%. Czy zupełnie znikną one z rynku pracy zależy m.in. od pracodawców i ich zmiany podejścia do budowania zespołów. Obecnie wielu przedsiębiorców decyduje się na zatrudnianie osób młodych, po studiach lub z zagranicy. Największym wyzwaniem dla obecnych firm w sytuacji rosnącego deficytu pracowników jest zmiana mentalności oraz zbudowanie w sobie gotowości i dojrzałości do zatrudniania właśnie osób starszych, które poprzez swoją wiedzę i doświadczenia będą dobrym wsparciem w wielu obszarach. Jednocześnie próba dostosowania sposobu pracy do danego pracownika.  Miejmy więc nadzieję, że zwiększające się bezrobocie wśród osób 50 plus nie będzie utrzymującym się trendem.


INTERIA.PL
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Finanse / Giełda / Podatki
Bądź na bieżąco!
Odblokuj reklamy i zyskaj nieograniczony dostęp do wszystkich treści w naszym serwisie.
Dzięki wyświetlanym reklamom korzystasz z naszego serwisu całkowicie bezpłatnie, a my możemy spełniać Twoje oczekiwania rozwijając się i poprawiając jakość naszych usług.
Odblokuj biznes.interia.pl lub zobacz instrukcję »
Nie, dziękuję. Wchodzę na Interię »