Praktyczne skutki zmiany wynagrodzenia minimalnego w 2011 r.
Jak co roku, zmienia się stawka minimalnej płacy zasadniczej. Od 1 stycznia 2011 r. wyniesie ona co najmniej 1386 zł. Wzrost ten przekłada się na zmianę innych świadczeń, w tym m.in. podstawę zasiłku chorobowego, kwot wolnych od potrąceń czy odpraw. To jednak nie wszystko.
Od 1 stycznia 2011 r. wynagrodzenie za pracę pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy wyniesie co najmniej 1386 zł. Natomiast pracownik zatrudniony w pierwszym roku pracy zawodowej otrzyma co najmniej 80% wynagrodzenia minimalnego, czyli kwotę 1108,80 zł. Tak wynika z rozporządzenia Rady Ministrów z 5.10.2010 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2011 r. (Dz.U. Nr 194, poz. 1288).
Jednak nie wszyscy otrzymają podwyżkę. W myśl art. 6 ust. 4 ustawy z 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. Nr 200, poz. 1679 ze zm.), ustalając kwotę wynagrodzenia za pracę przyjmuje się te składniki i świadczenia wynikające ze stosunku pracy, które zaliczane są przez GUS do wynagrodzeń osobowych.
Z powyższego wynika więc, że podwyżkę otrzymają tylko ci pracownicy, których łączne wynagrodzenie miesięczne nie przekracza kwoty 1386 zł. Pracodawca może sporządzić aneks do umowy o pracę, jeżeli stawka wynagrodzenia w ostatniej umowie zawartej z pracownikiem jest niższa od minimalnej. W aneksie powinien określić warunki, które ulegają zmianie. Niezależnie jednak od stawki zapisanej w umowie o pracę, ciąży na nim obowiązek wypłaty wynagrodzenia za pełen miesiąc pracy w kwocie nie niższej niż 1386 zł. Nie ma więc konieczności zmiany umowy o pracę, gdyż ustawodawca narzuca na pracodawcę obowiązek wypłaty wynagrodzenia w kwocie określonej w ustawie. Jeżeli jednak stawka w umowie jest niższa od gwarantowanej, wtedy pracodawca musi wypłacić dodatek do najniższego wynagrodzenia w kwocie kompensującej różnicę.
Minimalne wynagrodzenie pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu do wymiaru etatu i będzie odpowiednio wynosić:
Zgodnie z art. 151 §1 Kodeksu pracy pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Ustalając dodatek za pracę w porze nocnej dzielimy wynagrodzenie minimalne przez nominał godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu. Uzyskaną kwotę mnożymy przez stawkę dodatku - 20%. Wynik ten stanowi wynagrodzenie za jedną godzinę pracy w porze nocnej.
Za pracę w porze nocnej w styczniu 2011 r. pracownik otrzyma dodatek do wynagrodzenia zgodnie z obliczeniami:
1386,00 zł : 160 godz. (nominał obowiązujący w styczniu) = 8,66 zł
8,66 zł x 20% = 1,73 zł
Poniższa tabela przedstawia kwoty dodatku za godzinę pracy w porze nocnej w poszczególnych miesiącach 2011 r.:
Warto jednak zauważyć, że pracodawca może w przepisach wewnątrzakładowych ustanowić wyższy dodatek.
Obowiązkiem każdego pracodawcy jest także podniesienie podstawy świadczenia chorobowego, gdy średnia wynagrodzeń przyjęta do ustalenia jej wysokości jest niższa od minimalnej podstawy obowiązującej w 2011 r.
Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy zasiłkowej i art. 92 § 2 Kodeksu pracy podstawa wymiaru zasiłku chorobowego dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia, po odliczeniu kwoty składek na ubezpieczenia społeczne. Dlatego minimalna podstawa zasiłku chorobowego w 2011 r. wynosi:
- 1195,98 zł - dla pracownika zatrudnionego powyżej jednego roku (1386,00 zł - 13,71%)
- 956,78 zł - dla pracownia zatrudnionego w pierwszym roku pracy (1108,80 zł - 13,71%)
Od 1.1.2011 r. ulega też zmianie kwota wolna od potrąceń. W myśl art. 871 § 1 pkt 1 kwotę wolną od potrąceń wyliczamy poprzez odliczenie składek na ubezpieczenia społeczne i zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych od minimalnego wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu pracy. Zgodnie ze stanowiskiem Departamentu Prawa Pracy MPiPS, odliczeniu podlega również składka na ubezpieczenie zdrowotne. Kwota ta ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy.
W zależności od wymiaru etatu lub od zastosowania kosztów uzyskania przychodu i kwoty wolnej od podatku (tzw. ulgi), podstawowe kwoty wolne od potrąceń w 2011 r. będą odpowiednio wynosić:
W razie rozwiązywania umowy o pracę za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia stron, z przyczyn niedotyczących pracownika, pracodawca ma obowiązek wypłacić odprawę. W zależności od stażu pracy u danego pracodawcy pracownikowi będzie przysługiwać odprawa w wysokości:
- jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 2 lata,
- dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony od 2 do 8 lat,
- trzymiesięcznego wynagrodzenia, o ile pracownik był zatrudniony ponad 8 lat.
Odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalnetu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Jej wysokość nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli od 1 stycznia 2010 r. wynosić będzie:
1386 zł x 15 = 20 790 zł
Podobnie jak w przypadku wypłaty godzin za pracę w porze nocnej, pracodawca w przepisach wewnątrzzakładowych może wprowadzić korzystniejsze dla pracowników warunki wypłaty odprawy.
Powyżej omówiliśmy najważniejsze konsekwencje zwiększenia minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zmiana ta wpłynie także na wysokość innych świadczeń płacowych. Wśród nich możemy wymienić:
- minimalną wysokość odszkodowania za mobbing - 1386,00 zł, oraz
- minimalne wynagrodzenie za przestój - 1386,00 zł,
- podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym - 1386 zł.
- podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą - 415,80 zł (30% z kwoty 1386 zł).
Anna Kopyść
Oblicz swoją płacę netto. Sprawdź, ile trafia do ZUS, NFZ i US
