Praca: Na wschodzie bez zmian, inaczej na zachodzie

Po upadku Muru Berlińskiego w Niemczech zapanowała euforia. Po blisko 50 latach Niemcy na powrót stały się jednym państwem. Jednak radość ze zjednoczenia trwała krótko. Zapóźniona gospodarka NRD nie wytrzymała konkurencji z nowoczesnym zachodem. Wielkie zakłady zaczęły upadać, a ludzie stracili miejsca pracy.

Obecnie bezrobocie na wschodzie Niemiec wynosi niemal 13 proc. i jest dwa razy wyższe niż na zachodzie tego państwa. Aby wspomóc nowe kraje związkowe, zachodni podatnicy zaczęli płacić podatek solidarnościowy (5,5 proc. podatku dochodowego). Choć od przeszło 20 lat władza pompuje strumień pieniędzy we wschodnie landy, efekty tej pomocy są znikome. Wschód się wyludnia, młodzi ludzie prą za pracą na zachód. A na terenie byłej NRD pozostają tylko emeryci. Za 10 lat co trzeci mieszkaniec byłego NRD będzie w wieku emerytalnym.

- Wyjechałem z Meklemburgii, bo tam nie ma pracy ani dla imigrantów, ani dla Niemców. Wolę być kelnerem we Frankfurcie niż siedzieć na zasiłku u siebie - mówi 22-letni Robert, Niemiec z Rostocku. - Stocznie padły, przemysłu praktycznie nie ma. Tam się nic nie dzieje, wolę mieszkać na zachodzie - wyznaje.

Wschodnie Niemcy się wyludniają i starzeją. Problem jest tak wielki, że lokalne władze w przygranicznych miastach zachęcają do osiedlenia się tam Polaków. W niewielkiej miejscowości Loecknitz, tuż przy granicy z Polską, już co dziesiąty mieszkaniec jest Polakiem.

Władze niemieckie przyciągają "naszych" jak mogą. Między innymi rozbudowanym systemem świadczeń socjalnych i tańszymi mieszkaniami. Zwracają też część kosztów poniesionych na remont domów, zatrudniają polskojęzycznych urzędników, a nawet zapewniają transport dzieci do szkół w Polsce na swój koszt. Wszystko po to, aby ożywić lokalne rynki i pobudzić rozwój regionu. Ale to wcale nie oznacza, że można tam łatwo dostać zatrudnienie. Właściwie poza Berlinem, Dreznem, Lipskiem, Chemnitz czy Eisenach pracy praktycznie nie ma, a jeśli jest to za głodowe stawi.

- Na stałe mieszkam w Nadrenii-Palatynacie, czyli ponad tysiąc km od rodzinnego domu w Polsce. Pracuję w magazynie. Ostatnio noszę się z zamiarem zmiany pracy, więc pomyślałem, czemu by się nie przenieść gdzieś bliżej kraju - opowiada Krzysztof.

- Przez internet znalazłem dom, który można wynająć za 450 euro miesięcznie, czyli ok. połowy tego, co płacę za trzypokojowe mieszkanie w Weisenau. Problemem okazała się jednak praca. W serwisie ogłoszeniowym znalazłem zaledwie pięć ofert. Dla porównania, tu, gdzie mieszkam, ofert w mojej branży jest kilkadziesiąt - podsumowuje.

Na wschodzie Niemiec warto szukać pracy tylko w dużych aglomeracjach. Takie miasta, jak Drezno, Lipsk czy Berlin, praktycznie nie odbiegają poziomem życia od Frankfurtu, Hamburga czy Bremy. Również o pracę tam łatwiej niż na prowincji.

Najsilniejszym gospodarczo regionem, biorąc pod uwagę wielkość produkcji przypadającą na mieszkańca, jest aglomeracja drezdeńska. Jest tam dużo przedsiębiorstw przemysłu ciężkiego i firm z branży elektronicznej oraz informatycznej. Podobnie sytuacja wygląda w Turyngii. Do najważniejsze dziedzin przemysłu należą tam: produkcja maszyn, samochodów oraz narzędzi. Większość zakładów znajduje się w największych miastach regionu: Eisenach, Waltershausen, Erfurcie, Ruhle, Meiningen, Suhl czy Jenie.

Osobnym tematem jest Berlin z dużą liczbą urzędniczych miejsc pracy. Jest tu też nieco przemysłu i usług, w których Polacy mogą znaleźć zatrudnienie. Niestety, już w małych miejscowościach pracy brak nawet dla Niemców. Na wschodzie poszukuje się głównie polskich lekarzy, pielęgniarek, inżynierów i informatyków. Ale to są akurat zawody, na które jest zapotrzebowanie w całych Niemczech, więc lepiej emigrować na zachód tego kraju.

O tym, jak mało atrakcyjne są dla nas tereny przygraniczne, najlepiej świadczy fakt rozprzestrzeniania się Polaków za Odrą. Oficjalnie szacuje się, że w całych Niemczech legalnie mieszka i pracuje 458 tys. rodaków. Nieoficjalnie mogą to być nawet 2 miliony. Najwięcej Polaków, bo ponad 130 tys., wybrało Nadrenię Północną Westfalię. Dla porównania na terenie byłego NRD, nie licząc Berlina, mieszka zaledwie 25 tys. Polaków. To tyle samo, co w niewielkim landzie Nadrenii-Palatynatu.

Również po otwarciu rynku pracy w maju zeszłego roku nie doszło do masowego odpływu pracowników z Polski do Niemiec. Z prognozowanych 200 tys. osób wyjechało jedynie 50 tys., z czego ledwie ok. 20 tys. znalazło legalne zatrudnienie. To najlepiej świadczy o tym, jak trudny dla naszych pracowników jest rynek RFN. Z niemieckich badań wynika jednak, że wciąż potrzebni są tam nowi pracownicy z Polski. Mimo że landy wschodnie coraz częściej oferują pracę dla Polaków, my wolimy bogaty zachód i południe Niemiec, bo tam mamy dużo większe możliwości zarobku.

Lech Osuchowski

Biznes INTERIA.PL na Facebooku. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze